مدیرعامل آبفای خراسان‌رضوی گفت: کیفیت آب‌هایی که در دشت‌های استان خراسان‌رضوی وجود دارد، متفاوت است اما در تمامی شهرهای استان آب براساس استانداردهای لازم ارائه می‌شود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس، آب یکی از مسائل مهم برای هر استان است و از آنجا که استان خراسان‌رضوی در یک اقلیم گرم و خشک قرار دارد توجه به این موضوع ویژه است و برای آن باید از سوی مسئولان استان برنامه‌ریزی مناسبی انجام شود و در همین راستا خبرنگار تسنیم در مشهدمقدس گفت‌وگویی با حسین اسماعیلیان، مدیرعامل آبفای خراسان‌رضوی در ارتباط با فعالیت‌ها و اقدامات انجام شده داشته که که مشروح آن را در زیر می‌خوانید.
تسنیم: چه تعداد شهر در خراسان‌رضوی از خدمات آبفا خراسان‌رضوی برخوردار می‌شوند؟
اسماعیلیان: آب یکی از موضوعات و چالش‌های مهم کشور است و وظیفه شرکت آبفا خراسان‌رضوی تامین آب شرب و جمع‌آوری بهداشتی فاضلاب شهرها و روستاهای استان خراسان‌رضوی به‌جز مشهد است. در حال حاضر ۷۳ شهر استان خراسان‌رضوی زیر پوشش خدمات شرکت آبفا قرار دارند و صد در صد جمعیت استان از آب شرب بهداشتی سالم برخوردارند و در یازده شهر استان هم شبکه فاضلاب ایجاد شده است.
تسنیم: آب شرب خراسان‌رضوی از چه محل‌هایی تامین و چه تعداد از دشت‌های استان در تنش آبی هستند؟
اسماعیلیان: عمده منابع تامین آب شرب استان از چاه‌ها و قنوات است و در حدود ۴۵۰ حلقه چاه منبع اصلی تامین آب شهرهای استان خراسان‌رضوی است و فقط در حدود ۲ درصد آب‌های سطحی تامین می‌شود. استان خراسان‌رضوی به ۳۷ دشت تقسیم شده است که ۳۴ محدوده در شرایط بحرانی و تنش آبی قرار دارد و سبب شده است برای تامین آب شرب با مشکل مواجه بشویم.
استان خراسان در یک اقلیم گرم و خشک قرار دارد و منابع آب سطحی چندانی در استان وجود ندارد و با برداشت‌های بی‌رویه‌ایی که از منابع آب‌های زیرزمینی در بخش‌های مختلف صورت می‌گیرد، سبب شده است در استان خراسان سالیانه حدود یک میلیارد و صد میلیون متر مکعب کسری سفره‌های آب زیرزمینی داشته باشیم.
تسنیم: میزان آب‌های تجدیدپذیر در استان به چه میزان است؟
اسماعیلیان: براساس استاندارهای بین‌المللی حداکثر استفاده از آب‌های تجدیدپذیر در یک کشور باید ۴۰ درصد باشد، این شاخص در کشور ما در یک اقلیم گرم و خشک به بیش از ۸۰ درصد می‌رسد و در استان خراسان رضوی متوسط مصرف آب‌های تجدیدپذیر سالانه به ۱۳۰ درصد می‌رسد و ما از این حیث در کشور رتبه اول را داریم.
به طور متوسط سالیانه بین ۸۰ سانتی‌متر تا یک متر از منابع آب‌های زیرزمینی در استان خراسان‌رضوی کاهش پیدا می‌کند و هر سال تقریباً ۶ درصد به طور متوسط منابع تامین آب استان افت پیدا می‌کند. در ۹ سال گذشته در استان خراسان‌رضوی حدود ۲۲۰ حلقه چاه حفر کردیم که از محل حفر این چاه‌ها حدود ۵۰۰۰ هزار لیتر بر ثانیه افزایش ظرفیت تامین آب صورت گرفته است.
بعد از گذشته ۹ سال ما باید حدود ۱۱ هزار لیتر بر ثانیه توان تامین آب را در استان خراسان‌رضوی داشته باشیم، در حالیکه بعد از گذشته ۹ سال حدود ۷٫۵ متر مکعب ظرفیت تامین آب داریم و فقط ۱۵۰۰ لیتر بر ثانیه به ظرفیت تامین آب استان اضافه شده است و ۳۵۰۰ لیتر بر ثانیه را از دست دادیم.
تسنیم: بخش عمده آب استان در چه بخشی مصرف می‌شود؟
اسماعیلیان: به‌شدت نگران تامین آب شرب شهرها در استان هستیم و شهرها در حال توسعه هستند و متاسفانه شاهد سرریز جمعیت از روستاها به شهرها هستیم بطوریکه مصرف آب در شهرها سال به سال روبه افزایش است، درحالیکه توان استحصال آب ثابت است. بخش عمده آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، درحالیکه در بخش شرب فقط در حدود ۸ درصد مصرف می‌شود، اما برای تامین همین ۸ درصد هم با مشکل مواجه هستیم، چراکه در خیلی از دشت‌های استان امکان حفر چاه‌های جدید وجود ندارد.
در افق سال ۱۴۲۰ بر اساس مطالعاتی که انجام شده است، با در نظر گرفتن جبران افت منابع آبی، حدود ۱۳ متر مکعب بر ثانیه نیاز آبی خواهیم داشت که در حال حاضر ۷۵۰۰ لیتر بر ثانیه تامین می‌شود. ۳۰ شهر استان در شرایط تنش آبی قرار دارند و به لحاظ حجم آب امسال حدود ۷۵۰ لیتر بر ثانیه کسری آب در شهرها را داشتیم و برای سال آینده حدود ۳۰۰ لیتر بر ثانیه کسری برای تامین آب در شهرها را خواهیم داشت.
تسنیم: کیفیت آب در شهرستان‌های استان خراسان‌رضوی متفاوت است؟
اسماعیلیان: بحران آب فقط کمی نیست، بحران کیفی یا نگرانی از تغییر کیفیت آبی که هم‌اکنون در اختیار داریم نیز وجود دارد، بطوریکه همزمان که سطح آب‌های زیرزمینی افت پیدا می‌کند و کیفیت آب هم کاهش پیدا می‌کند. کیفیت آب‌هایی که در دشت‌های استان خراسان رضوی وجود دارد، متفاوت است اما در تمامی شهرهای استان آب براساس استانداردهای لازم ارائه می‌شود.
به طور متوسط در شبانه روز هر نفر حدود ۱۲۰ لیتر مصرف آب خانگی مصرف می‌کند، این مصرفی آبی که در خراسان‌رضوی انجام می‌شود نسبت به سرانه کشوری خیلی کمتر است ولی متناسب با وضعیت بحرانی آب در خراسان‌رضوی نیست. مدیریت مصرف آب باید در کنار فرهنگ‌سازی مصرف آب باشد و مهمترین راهکار برای مدیریت مصرف آب جداسازی آب‌های شرب از آب‌های غیر شرب است.
براساس استاندارهای لازم سرانه مصرف آب به ازای هر نفر حدود ۱۷۰۰ متر مکعب در سال است و اگر در کشوری از این حد کمتر بشود، آن کشور در شرایط تنش آبی قرار می‌گیرد، اکنون در استان خراسان‌رضوی برای هر نفر در سال حدود ۱۱۰۰ متر مکعب است.
