تقی وحیدیان کامیار (زادهٔ ۱۳۱۳ در مشهد) پژوهشگر، ادیب و زبان‌شناس، دارای دکتری زبان‌شناسی از دانشگاه تهران است.
وی در دانشگاههای شهید چمران (جندی‌شاپور) اهواز و سپس در دانشگاه فردوسی مشهد به تدریس اشتغال داشته و هم‌اکنون بازنشسته شده‌است. چندین کتاب و مقاله، بیشتر در موضوعات عروض و قافیهٔ فارسی و نیز دستور زبان فارسی، از او منتشر شده‌است.
آثار
- دستور زبان عامیانهٔ فارسی، انتشارات باستان، ۱۳۴۳
- دستور فارسی با روش نو، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۴۴
- برسی وزن شعر عامیانه فارسی، انتشارات آگاه، ۱۳۵۷
- وزن و قافیهٔ شعر فارسی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۶۷
- نوای گفتار در زبان فارسی، اهواز:دانشگاه شهید چمران (جندی شاپور) ویراست دوم، مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی
- دستور زبان فارسی (به‌همراه غلامرضا عمرانی)، تهران: انتشارات سمت
- بدیع: از دیدگاه زیبایی‌شناسی، تهران: انتشارات سمت
- فرهنگ قافیه در زبان فارسی، مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی
- ادبیات فارسی ۱، دورهٔ پیش‌دانشگاهی رشتهٔ ادبیات و علوم انسانی، تهران: وزارت آموزش و پرورش
- دستور زبان فارسی گفتاری، تهران: انتشارات الهدی
- فرهنگ نام آوایی فارسی، مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی، ۱۳۷۵
- برسی منشأ وزن شعر فارسی، مشهد: آستان قدس رضوی، ۱۳۷۶ چاپ سوم
- تصحیح دیوان کاتبی نیشابوری، با همکاری جوادی نیا و خومحمدی، مشهد: آستان قدس رضوی، ۱۳۸۲
- مجموعه مقالات زبان چگونه شعر می‌شود، مشهد: انتشارات دانشگاه آزاداسلامی، ۱۳۸۳
- فرهنگ اوزان شعر فارسی، مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی، ۱۳۸۹
- تذکره شاعران مشهد، با همکاری محمد عظیمی و به کوشش خومحمدی، مشهد: انتشارات حوزهٔ هنری خراسان رضوی،
مصاحبه ای از استاد را با خبرگزاری کتاب بخوانید:
حمیدیان کامیار در گفت‌و‌گو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: زمانی مرحوم پرویز ناتل خانلری در اروپا درباره اوزان شعر فارسی گفته بود که تعداد آن‌ها بیش از ۱۰۰ وزن است و تعجب تمامی جمع حاضر را برانگیخت؛ چراکه تعداد کل تمام اوزان شعر در زبان‌های اروپایی هم به ۱۰۰ نمی‌رسد.
وی ادامه داد: اما در این کتاب من ۶۰۰ وزن را در شعر فارسی پیدا و معرفی کرده‌ام. البته توجه داشته باشیم که این تعداد نیز محدود نیست و قابل افزایش است؛ چراکه وزن شعر فارسی زایاست.
این زبان‌شناس با تاکید بر انجام این پروژه پژوهشی طی ۲۰ سال اظهار داشت: هجای آخر در یک وزن می‌تواند کوتاه، بلند یا کشیده باشد و قدما هر یک از آن‌ها را چند وزن حساب می‌کردند؛ اما در پژوهشی که انجام داده‌ام موارد این‌چنینی را یک وزن در نظر گرفته‌ام.
وی درباره ساختار این کتاب توضیح داد: علاوه بر ارائه توضیحاتی درباره شعر فارسی و پیشینه آن، اوزان آثار تمامی شاعران پیش از رودکی را بر اساس کتاب «شاعران بی دیوان» تا شاعران معاصر بررسی، و مشخص کرده‌ام که این شاعران در هر بحر چه تعداد شعر و در چه قالب‌هایی سروده‌اند.
وحیدیان کامیار افزود: برخی از اوزان شعر کاربرد بیشتر و برخی دیگر کاربرد کمتری دارند. به عنوان مثال معروف‌ترین اوزان متعلق به حافظ است؛ او حدود ۴۰ وزن حافظ بیشتر به کار گرفته است. اما گاهی در یک وزن تنها چند نمونه شعر سروده شده است.
وی به اوزان شعر عربی اشاره کرد و گفت: سرودن شعر در اوزان شعر فارسی بسیار ساده‌تر از سرودن شعر در اوزان شعر عربی است. این امر به دلیل گستردگی اوزان شعر فارسی است. شاعر وزن را برای سرودن شعر انتخاب نمی‌کند. بلکه شعر با وزن خود در ذهن او شکل می‌یابد. بنابراین دست شاعر در بیان احساس خود در وزن‌های مختلف باز است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: این در حالی است که شعر عربی تنها حدود ۶۰ وزن را در برمی‌گیرد. بنابراین شاعر باید تمام عواطف شعری خود را در این ۶۰ وزن بگنجاند. این محدودیت دشواری‌هایی را در پی دارد.
وی در پاسخ به این پرسش که «آیا اوزان شعر نیمایی نیز در این اثر معرفی شده‌اند»، گفت: در شعر نیمایی اوزان را نمی‌توانیم از نظر طولی بررسی کنیم. برهمین اساس به اوزان شعر نیمایی در این کتاب نپرداخته‌ام.
وحیدیان کامیار در پایان به تعریف ارسطو از شعر اشاره و تشریح کرد: طبق تعریف ارسطو شعر سخنی خیال‌انگیز است که یا ما را شاد می‌کند یا غمگین. پس توجه داشته باشیم هر سخنی که وزن داشته باشد شعر نیست. به عبارت دیگر اوزان به تنهایی عنصر زیبایی شعر به حساب نمی‌آیند.
تقی وحیدیان کامیار متولد ۱۳۱۳ در مشهد، محقق، ادیب، زبان‌شناس و دارای دکترای زبان‌شناسی از دانشگاه تهران است.
وحیدیان کامیار در دانشگاههای شهید چمران(جندی‌شاپور) اهواز و سپس در دانشگاه فردوسی مشهد به تدریس اشتغال داشته و تاکنون چندین کتاب و مقاله، بیشتر در موضوعات عروض و قافیه فارسی و نیز دستور زبان فارسی، از او منتشر شده است.
«وزن و قافیه شعر فارسی»(مرکز نشر دانشگاهی)، «نوای گفتار در زبان فارسی»(انتشارات دانشگاه مشهد)، «دستور زبان فارسی»(انتشارات سمت)، «بدیع: از دیدگاه زیبایی‌شناسی»(انتشارات سمت)، «فرهنگ قافیه در زبان فارسی»(انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد)، «ادبیات فارسی ۱»(وزارت آموزش و پرورش) و «دستور زبان فارسی گفتاری»(انتشارات الهدی) عنوان آثار منتشر شده وحیدیان کامیار است.
«فرهنگ اوزان شعر فارسی» در ۷۵۲ صفحه توسط انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد منتشر شد.
