شاید در اکثر خانه‌هایی که این روزها پا می‌گذاریم گیاهان زینتی بامبو و بونسای را می‌بینیم و البته ممکن است جای تعجب داشته باشد اگر بگوییم که این گیاهان می‌توانند هم برای اقتصاد و هم برای سلامتمان ضرر داشته باشند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، چندی پیش خبری با عنوان ممنوع بودن فروش گیاهان بامبو و بونسای به علت واردات غیرقانونی و خارج از قوانین قرنطینه آنها منتشر شد اما با این حال هنوز شاهد فروش آنها در برخی از واحدهای تجاری در سطح شهر مشهد مقدس هستیم.
بامبو یکی از گیاهان بومی مناطق جنوب شرقی آسیا است که به صورت خودرو در مناطق مختلف این کشورها می‌روید اما تبلیغات گسترده برای آن سبب تمایل مردم به خرید و نگهداریش شده و با اینکه در این کشورها به قیمت بسیا نازل به قاچاقچیان فروخته می‌شود در ایران بسیار گران به دست مصرف کننده می‌رسد.
بونسای هم نوعی درختچه مینیاتوری است که از سال‌ها قبل در کشور ژاپن برای تولید آن اقدام می‌شده و در واقع با هرس کردن آن شکل‌های مختلفی گرفته و ریشه‌های کم عمق آن نگهداریش در منزل را ممکن می‌کند و انواع متفاوتی نیز دارد که هنور در ایران تولید نمی‌شود.
هم اکنون این ۲ گیاه در وسعت‌های مختلف در واحدهای تجاری مناطق مختلف شر مشهد دیده می‌شود به ویژه انواع مختلف بونسای به علت بالا بودن قیمت در مناطق برخوردار شهری مشتریانی داشته و طمع صاحبان گل فروشی‌ها را تحریک می‌کند.
واردات و تولید بسیار محدود
مدیر امور باغات سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی دراین زمینه می‌گوید: در داخل ایران تولید بامبو تنها در مناطق شمالی آن هم به صورت بسیار محدود انجام می‌شود و بیشتر بامبوهای که در بازار وجود دارد قاچاق هستند.
هاشم نقیبی تأکید می‌کند: همچنین تولید بونسای در داخل کشور ما انجام نشده و میزان واردات آن نیز بسیار پایین است و به همین علت باید گفت که اغلب این تعداد از گیاهان بونسای که در بازار مشهد مقدس به فروش می‌رسند قاچاقی هستد.
وی ادامه می‌دهد: مهم‌ترین موضوعی که در مورد این گیاهان وجود دارد این است که از نظر قرنطینه‌ای دچار مشکل هستند و به همین علت نمی‌توان سلامت آنها را مورد نظارت قرار داد.
تهدید امنیت غذایی با قاچاق بامبو و بونسای
مهدی سمنگانی رئیس اتحادیه تولیدکنندگان گل و گیاه خراسان رضوی در این زمینه می‌گوید: یکی از موضوعات بسیار مهم که باید در مورد بامبو و بونسای به آن توجه داشت این است که آفات اقلیمی این گیاهان را به کشور ما منتقل کرده و برای بافت گیاهی ما مشکلاتی را ایجاد می‌کنند.
وی ادامه می‌دهد: در نظر بگیرید چند سال پیش آفت کنه اروپایی در برخی از محصولات ما یافت می‌شد که توسط برخی از همین گیاهان وارد کشور و اپیدمی شده بود و به همین ترتیب بخشی از محصولات از بین رفته بودند که این موضوع امنیت غذایی را تهدید می‌کند.
این تولیدکننده گل و گیاه در خراسان رضوی خاطرنشان می‌کند: اگر مردم ما بدانند که این گیاهان که بابت آنها قیمت‌های بسیار بالایی را پرداخت می‌کنند توسط سیستم‌هایی مانند کوله بری یا قرار داده شدن زیر باک تریلی‌ها وارد ایران می‌شوند و ممکن است هر نوع آلودگی را داشته باشند قطعا آنها را خریداری نمی‌کنند اما در عین آگاهی دادن به مردم باید اقدامات نظارتی مناسب نیز در این زمینه صورت گیرد.
سمنگانی تأکید می‌کند: متأسفانه هم اکنون نیز برخی از انواع بامبو و بونسای در بازار گل و گیاه مشهد وجود دارد که دستگاه‌های نظارتی باید از توزیع آنها پیشگیری کنند.
حتی یک شاخه بامبو یا بونسای ضبط می‌شود
علی باخرد معاون بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در این زمینه می‌گوید: حدود چند ماه است که موضوع جمع‌آوری گیاهان بامبو و بونسایی که در بازار وجود دارد مورد توجه قرار گرفته و به همین علت بخش بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت با همکاری اتحادیه‌های مربوطه نیز در این حوزه ورود داشته است.
وی ادامه می‌دهد: بخش زیادی از گیاهان بامبو و بونسای از بازارهای شهر مشهد جمع آوری شده و تعداد بسیار محدودی از آنها باقی مانده با این حال طرح ویژه برای جمع آوری حتی یک شاخه از این گیاهان به مرکزیت بازار گل فتح آباد در دست انجام است.
معاون بازرسی و نظارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی بیان می‌کند: البته پیش از اقدام به بازرسی و جمع آوری گیاهان مرحله اطلاع‌رسانی انجام شده و به همین علت هم اکنون فروش این گیاهان به سختی و با گرفتن شماره خریداران و قرارهای خارج از واحد تجاری و دیگر شیوه‌ها انجام می‌شود که این موضوع خودبه‌خود از میزان توزیع این گیاهان می‌کاهد.
باخرد می‌افزاید: هم اکنون گیاه بامبو اصلا در بازار دیده نمی‌شود اما تعداد محدودی بونسای توزیع شده که برای جمع آوری همین میزان نیز هفته‌ای چند گشت بازرسی انجام می‌شود.
شاید یکی از عللی که تا این حد علاقه به قاچاق این گیاهان زیاد شده این است که در مورد آنها تبلیغات
زیادی می‌شود کما اینکه بسیری از گونه‌های تولید داخل کشور ما به ویژه در استان خراسان رضوی دارای کیفیت و زیبایی بسیار بیشتری نسبت به این ارقام است.
البته باید این موضوع را نیز در نظر گرفت که هر ۲ گونه بونسای و بامبو هم اکنون جزو گیاهان لوکس محسوب شده و به همین علت با وجود ممنوع شدن باز هم مشتری‌های خود را دارند اما همانطور که در گزارش بالا آمد ضررهایی مه هم از نظر سلامت و هم از نظر اقتصادی به کشور وارد می‌کنند بسیار بالا است.
این مسئله با وجود اینکه در شهر مشهد مقدس جدی گرفته نمی‌شود به علت بالا بودن جمعیت و همچنین مصرف مناسب گل و گیاه می‌تواند مورد طمع افراد سودجو قرار گرفته و این شهر را تبدیل به یکی از مقاصد قاچاق بامبو و بونسای کند.
