کانون وکلاء سه استان خراسان رضوی، جنوبی وشمالی در رابطه با فاجعه منا که بیشترین قربانیان را در میان استان‌های کشور داشته‌اند بیانیه صادر کرد.
به گزارش گروه دریافت خبر ایسنا- منطقه خراسان، این کانون در بیانیه خود ضمن ابرازهمدردی و عرض تسلیت به خانواده‌های این حادثه، آمادگی خود را جهت هرگونه همکاری با دولت و بازماندگان قربانیان و صدمه دیدگان اعلام کرد
متن این بیانیه به شرح زیر است؛
بسمه تعالی
جان‌باختن تعداد کثیری از زائران بیت‌ا… الحرام در فاجعه منا وجدان‌های آگاه بشریت را آزرده و دل‌های کثیری از انسان‌ها و به ویژه مسلمانان را جریحه‌دار کرده است، هر چند برای یک مسلمان یافتن آرامش ابدی در روز عید قربان آن هم در کنار خانه خدا آرزویی قلبی است و دلیلی شایسته برای تسلی خاطر بازماندگان فاجعه است.
لکن ابعاد حقوقی این فاجعه و همچنین مسئولیت‌های حقوقی دولت عربستان سعودی به عنوان دولت پذیرنده ازمنظر موازین بین‌المللی و اندیشه اسلامی، پیگیری قاطعانه این فاجعه را از سوی جامعه بین المللی و به‌ویژه دولت‌هایی که اتباع‌شان جان‌باخته و یا صدمه دیده‌اند از جمله دولت جمهوری اسلامی ایران را در سطح ملی و بین‌المللی ضروری می‌کند .
بر این اساس اولاً از منظر اندیشه اسلامی و بر اساس قواعد مسلم فقهی که کلیه مذاهب اسلامی بر آن توافق دارند فاجعه واقع شده قطعاً ضمان‌آور است و ادعای تلف شدن جان حجاج به استناد قاعده اقدام از قول مفتی عربستان سخنی فاقد مبنا است اگر بپذیریم که عمدی در ایجاد فاجعه در کار نبوده است و حتی اگر شواهدی بر بی‌مبالاتی عوامل حاضر در صحنه وجود نداشته باشد مسلم اینکه قاعده اقدام قابلیت استناد ندارد زیرا شرط بنیادین قاعده اقدام، عمل ارادی اقدام کننده است و این حادثه برخلاف اراده حادثه‌دیدگان واقع گردیده است .
مطابق قواعد فقهی حجاج حرمین شریفین تحت استیمان دولت حاکم است که توسط دولت مزبور تضمین می‌شود و این تضمین ضمان دولت عربستان سعودی را اقتضاء دارد و به‌علاوه قاعده فقهی «دم مسلم لایذهب هدرا» ضمان دولت سعودی را تایید می‌کند.
ثانیاً ازمنظر حقوق بین‌الملل مطابق اصول پذیرفته‌شده دولت‌های پذیرنده اتباع بیگانه که مجوز ورود به کشورشان را صادر می‌کنند و تبعه بیگانه با دراختیار داشتن ویزای ورود به قلمرو حاکمیت آنان وارد می‌شوند از تمامی حقوق شناخته شده از قبیل حقوق خصوصی و عمومی به استثناء حقوق سیاسی برخوردارند که از جمله آن مصونیت بیگانگان از تعرض به جان و مالشان است و دولت صادرکننده مجوز، موظف به تضمین حقوق اتباع بیگانه و تامین امنیت آنان است نقض این تعهد موجبات مسئولیت بین‌المللی دولت را فراهم می‌کند، در حقوق بین‌المللی فعل یا ترک فعلی متخلفانه مبنای مسئولیت بین‌المللی است و هرعملی که خلاف حقوق بین‌الملل باشد اعم از اینکه ناشی از تعمد، تقصیر ، خطا یا خطر و … باشد مسئولیت‌آور است و ادعای انطباق فاجعه با قاعده اضطرار و قوه قهریه یا قاعده اقدام مورد ادعای دولت عربستان سعودی نیز به هیچ عنوان رافع مسئولیت دولت عربستان نیست.
بر اساس قواعد بین‌المللی قربانیان حادثه و بازماندگان آنان حق دارند برای جبران خسارات مادی و معنوی وارده به مقامات محلی کشور محل وقوع حادثه مراجعه کنند که در فاجعه منا با توجه به سیستم حاکم بر دولت عربستان به‌نظر نمی‌رسد که بتوان نتیجه مناسبی به‌دست آورد لذا حق بهره‌مندی اتباع از حمایت سیاسی دولت متبوعه بهترین راه‌حلی است که می‌تواند جهت استیفاء حقوق قربانیان و حادثه دیدگان به‌کارگرفته شود.
پیگیری این راه‌حل بر عهده دولت جمهوری اسلامی ایران است که با حمایت سیاسی اتباع خود از طریق پیگیری‌ها و اقداماتی از قبیل مذاکرات دیپلماتیک حتی طرح دعوی در دیوان بین‌المللی دادگستری، تدابیر و اقدامات مناسبی را به منظور وادار ساختن دولت عربستان سعودی به پذیرش تخلف بین‌المللی و جبران خسارات مادی و معنوی قربانیان و باز ماندگان آنان به‌عمل آورد.
با توجه به مطالب فوق کانون وکلاء دادگستری خراسان به‌عنوان کانون وکلاء سه استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی و خراسان شمالی که بیشترین قربانیان و صدمه دیدگان را در میان استان‌های کشور داشته اند ضمن ابرازهمدردی و عرض تسلیت به خانواده‌های محترم آنان و با اعتقاد به اینکه مطابق موازین فقهی و حقوق ملی و بین‌المللی دولت عربستان سعودی موظف به حفظ جان کلیه افرادی است که با داشتن ویزای صادره از مقامات صلاحیت‌دار آن کشور وارد عربستان سعودی شده‌اند و با توجه به قصور ماموران آن دولت دربستن مسیرهای ویژه در امدادرسانی به حادثه دیدگان که مسئولیت دولت عربستان سعودی را محرز و مسلم می‌کند ضمن محکوم نمودن موضع دولت عربستان سعودی به‌عنوان دولت محل وقوع حادثه آمادگی خود را جهت هرگونه همکاری با دولت و بازماندگان قربانیان و صدمه دیدگان اعلام می‌کند .
کانون وکلاء دادگستری خراسان
