افزایش قیمت بی‌برنامه محصولات کشاورزی/روسیه یکی از بازارهای حتمی محصولات کشاورزی خراسان رضوی است

به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، یکی از اقدامات بسیار مهم و اساسی که در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی و به تبع آن سازمان‌های استانی قرار گرفته مقوله تنظیم بازار با توجه به توانمندی‌های داخلی و صادر کردن محصولات با استفاده از ساز و کارهای دارای سود است.

این اقدام در خراسان رضوی با توجه به جمعیت بالا و ورود تعداد زیادی زائر در سال و همچنین تنوع و کیفیت محصولات کشاورزی اهمیت مضاعفی پیدا کرده که باید بتوان به نحوی مسائل را به صورت کارشناسی مورد بررسی قرار داده و چالش‌های آن را برطرف کرد.

در این راستا خبرنگار خبرگزاری تسنیم در خراسان رضوی گفت‌وگویی با سید حمیدرضا جوادی مدیر امور تنظیم بازار و توسعه تجارت سازمان جهاد کشاورزی این استان داشته است که مشروح آن را در زیر می‌خوانید.

مهم‌ترین موضوعات آورده شده در گفت‌وگوی خبرنگار خبرگزاری تسنیم در خراسان رضوی و مدیر امور تنظیم بازار و توسعه تجارت سازمان جهاد کشاورزی این استان به شرح زیر است:

* علت اصلی گران شدن مرغ قیمت بسیار پایین آن در ابتدای امسال و انتهای سال گذشته بود که سبب شد مرغداران میلی برای تولید مجدد نداشته باشند.

* روزانه بین 6 تا 7 تن مرغ منجمد برای تنظیم بازار در خراسان رضوی توزیع می‌شود.

* افزایش قیمت تخم مرغ به علت بالا رفتن میزان صادرات آن بوده اما اثر زیادی در آرامش بازار ایجاد نکرده است.

* افزایش قیمت بی‌برنامه محصولات کشاورزی از منابع تولید تا سطح توزیع مهم‌ترین چالش در بحث تنظیم بازار است.

* تنوع بازارهای صادراتی محصولات کشاورزی خراسان رضوی با مطالعات کارشناسی برای پیشگیری از آسیب‌پذیری این حوزه در دستور کار است.

* روسیه یکی از بازارهای حتمی محصولات کشاورزی خراسان رضوی است.

* جایگاه سازی بین‌المللی گیاهان دارویی در خراسان رضوی در دستور کار است.

تسنیم: مسئله قیمت مرغ در ماه‌های گذشته به نوعی حساسیت و چالش در افکار عمومی ایجاد کرده علت این افزایش قیمت چه بوده و سازمان جهاد کشاورزی در خراسان رضوی برای حل این مشکل چه اقدامی را در دستور کار قرار داده است؟

جوادی:  باید در نظر داشت که در ماه‌های انتهایی سال گذشته و ابتدای امسال قیمت گوشت مرغ کاهش زیادی داشت که سبب متضرر شدن مرغداران شده بود و به همین علت بسیاری از آنها در اردیبهشت ماه اقدام به جوجه ریزی نداشتند.

به علت کاهش جوجه زیری که در ماه‌های ابتدای سال صورت گرفت دچار کاهش میزان مرغ تولید شده در بازار شده و این موضوع سبب افزایش قیمت مرغ شد اما با وجود این کمبود برای تنظیم بازار سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی وارد عمل شده و میزان 5000 تن مرغ منجمد را در سطح بازار توزیع کرد که این موضوع سبب کاهش قیمت گوشت مرغ در سطح استان شد.

در واقع با انجام هماهنگی‌هایی که با واحد بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی و اتحادیه فروشندگان مرغ و ماهی انجام شد تعدادی از واحدهای صنفی فعال در این حوزه شناسایی شده و به صورت روزانه مقدار خاصی مرغ منجمد تحویل آنها می‌دهیم.

از 26 تیر تا 26 مرداد حدود 1000 تن مرغ منجمد در سطح بازار توزیع شد که این مسئله سبب کاهش قیمت مرغ گرم شده و از 7400 تومان شروع به کاهش کرد و پس از آن نیز دوباره شاهد افزایش مرغ بودیم که دوباره روند توزیع مرغ منجمد آغاز شد زیرا وظیفه سازمان جهاد کشاورزی این است که مایحتاج مورد نیاز به ویژه در حوزه گوشت سفید را به اندازه لازم در دسترس آحاد جامعه مردم قرار دهد.

تسنیم: گفته شده برخی از واحدهای توزیعی در صنف مرغ و ماهی همکاری لازم را برای فروش مرغ منجمد ندارند نظر شما در این حوزه چیست؟

جوادی: ما سعی داشته‌ایم که با همکاری سازمان صنعت، معدن و تجارت فعالان صنف مرغ و ماهی را مجاب کنیم تا پای کار آمده و برای توزیع این محصول اقدام مقتضی داشته باشند؛ البته این اقدام به صورت گسترده نبوده ولی روزانه 6 الی 7 تن وارد بازار شده اما استقبال مورد انتظار از این طرح انجام نشده است.

تسنیم: اخیرا موضوع گران شدن گوشت قرمز نیز برخی از مشکلات و حساسیت‌ها را به وجود آورده؛ اقدامات انجام شده برای تنظیم بازار این محصول چه بوده است؟

جوادی: برای تنظیم قیمت گوشت قرمز نامه‌ای به بازرسی اتاق اصناف مکتوب کرده‌ایم که واحدهایی را از صنف توزیع کننده گوشت قرمز معرفی کنند که گوشت منجمد را بین آنها توزیع کنیم تا قیمت‌ها کاهش پیدا کنند و در این حوزه هر میزان که درخواست وجود داشته باشد تأمین خواسته انجام شده و محدودیتی برای آن وجود ندارد.

تسنیم: برای موضوع تنظیم بازار در حوزه شکر چه اقداماتی در دستور کار است به ویژه پس از بحرانی که در این حوزه به وجود آمده بود؟

جوادی: برنامه‌ای را در این حوزه وزارت جهاد کشاورزی پیگیری کرده و علت اصلی آن شفافیت در کار است هم اکنون توزیع شکر از طریق بازار بورس به قیمت دولتی در حال انجام بوده و برخی از شرکت‌هایی که از این روش نتوانستند میزان نیاز خود را تأمین کنند به علت مشکلات مالیاتی و نبود شفافیت لازم در حساب‌های آنها بوده است؛ در واقع واحدهای صنعتی برای تهیه شکر مورد نیاز خود از بورس باید تسویه حساب‌های مالیاتی خود را انجام دهند که برخی از شرکت‌ها در این حوزه دارای مشکل بودند و به همین علت مراجعه آنها به بورس مورد استقبال قرار نگرفت.

به عنوان مثال تولیدکنندگان نبات که بیشترین میزان مصرف شکر نسبت به سایر صنایع را دارند در یک استان مراجعه کرده و شکر خود را نیز تأمین کردند.

البته باید در نظر داشت این موضوع نافی این نیست که پیگیر مشکلات شکر باشیم و همزمان با توزیع شکر از طریق بورس جهاد کشاورزی استان برای تنظیم بازار این محصول مکاتباتی در سطح وزارتی انجام داده و برای خراسان رضوی سهمیه جداگانه‌ای دریافت کرده که از طریق شرکت مادر تخصصی غله این شکر خریداری و در بازار برای مصرف خانوار و اصناف توزیع شده و هم اکنون شاهد آرامش در بازار شکر هستیم.

تسنیم: وضعیت صادرات تخم مرغ خراسان رضوی به چه صورت بوده و قیمت‌ها در بازار داخلی چگونه است؟

جوادی: در ماه اخیر مقداری قیمت تخم مرغ افزایش داشته و این موضوع به خاطر بیشتر شدن صادرات بوده اما این میزاان از بالا رفتن قیمت به اندازه‌ای نبوده که بازار داخلی را دچار چالش کند.

تسنیم:  هم اکنون در انتهای تابستان قرار داریم و در این مواقع قیمت میوه و تره‌بار روند افزایشی دارد، برای رفع این معضل چه اقداماتی را در جهاد کشاورزی خراسان رضوی در دستور کار قرار داده‌اید؟

جوادی: یک مشکل اساسی که در این حوزه وجود دارد این است که قیمت میوه و تره‌بار در مراکز و عرصه‌های تولید تفاوت بسیار زیادی با مراکز توزیع عمده و یا خرده فروشی دارد به عنوان مثال در نظر بگیرید محصولی مانند گوجه فرنگی در سطح تولید کیلویی 400 تا 420 تومان بوده اما همین محصول به محض ورود به بازار به صورت بی‌برنامه افزایش قیمت پیدا می‌کند.

در همان میدان بار همین محصول با چند واسطه به قیمت 900 تومان به فروش رسیده و بهای همین محصول در سطح خرده فروشی بسیار بیشتر می‌شود؛ هم اکنون سعی بر این است که با همکاری تعزیرات و سایر نهادهای نظارتی برای رفع این دسته از مشکلات هماهنگی داشته باشیم.

البته باید دانست که تنظیم بازار در سطوح خرده فروشی اصلا بر عهده سازمان جهاد کشاورزی نبوده و این نهاد تنها باید بر منابع تولید کنترل داشته باشد که این مبادی در خراسان رضوی هم اکنون به طور کامل در حال رصد بوده با این حال هماهنگی‌هایی برای نظارت و برخورد با مراکز خرده فروشی نیز در دستور کار قرار دارد.

تسنیم: گفته می‌شود در مراکز فروش عمده میوه و تره‌بار شاهد توزیع میوه‌های قاچاق نیستیم اما در خرده فروشی این نمونه‌ها مشاهده می‌شوند تحلیل شما از این موضوع چیست؟

جوادی: اخیرا طرح مشترکی برای بازدید از مراکز عمده فروشی میوه و تره بار در حال انجام است، گاها دیده می‌شود برخی از کالاها وارد میدان بار نشده و مستقیما در حاشیه شهر اقدامات فروش آنها انجام شده و به داخل مراکز خرده فروشی منتقل می‌شوند که برای پیشگیری از آن اقداماتی با همکاری بخش بازرسی سازمان صنعت، معدن و تجارت و تعزیرات حکومتی خراسان رضوی در دست انجام است.

تسنیم: سال گذشته شاهد افزایش قیمت برخی از محصولات مانند پیاز بودیم برای پیشگیری از این مسئله در سال جاری چه اقداماتی در دستور کار است؟

جوادی: امسال شاهد این موضوع نیستیم زیرا در حال رایزنی با تعدادی از شهرستان‌ها که امکان کشت پیاز خارج از فصل را دارند هستیم تا پس از اتمام فصل برداشت پیاز و مصرف محصولات آن این شهرستان‌ها مبادرت به کشت این محصول داشته باشند تا شاهد افزایش قیمت این محصول نباشیم.

تسنیم: توضیحاتی در مورد وضعیت صادرات محصولات کشاورزی بفرمایید.

جوادی: در مورد انگور و گیلاس و آلبالو که تولید داشته‌ایم صادرات افزایش زیادی داشته اما یک اشکال اساسی که ثبت  میزان صادرات در خراسان رضوی وجود دارد این است که افرادی که مبادرت به صادرات دارند در آمار گمرکی استان خود را نشان نمی‌دهد زیرا از سایر استان‌ها محصول را خریداری کرده و از مرزهای دیگری انتقال می‌دهند و لذا در ارقام استانی مشخص نمی‌شوند.

ما از اتحادیه صادرکنندگان و کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی خراسان رضوی درخواست کرده‌ایم تا افرادی که به امر صادرات میوه و تره‌بار مبادرت دارند را شناسایی کرده و به صورت ساماندهی شده بتوانیم آنها را تقویت و کمک کنیم تا هر زمان متناسب با محصولی که برداشت شده و قابلیت صادرات دارد به مباحث صادراتی آن بپردازند و در فصل برداشت هر محصول اقدامات متناسب برای صادرات آن را صورت دهند.

تسنیم: بحث بسته‌بندی میوه و تره‌بار برای پیشگیری از صادرات فله محصولات قرار بود اجرایی شود این موضوع هم اکنون به کجا رسیده است؟

جوادی: به عنوان مثال در موضوع صادرات انگور که از منطقه خلیل آباد و کاشمر انجام می‌شود بسته‌بندی مناسبی در وزن‌های 300 گرم یا نیم کیلویی در نظر گرفته شده و در همان قالب انجام می‌شود هم اکنون در محصولات کشاورزی صادرات فله‌ای به شکل حمل با گونی وجود ندارد علاوه بر اینکه این مسئله بیشتر بستگی به کشور مقابل داشته و با هر استاندارد و ذائقه‌ای که کشور مقابل میل داشته باشد؛ می‌توان محصولات را بسته‌بندی کرده و به آن نقاط ارسال کرد.

تسنیم: بازار هدف صادراتی محصولات کشاورزی خراسان رضوی چه کشورهایی هستند؟

جوادی: قصد در صادرات محصولات کشاورزی تنوع دادن به بازارهای هدف است در واقع این موضوع که تنها یک یا 2 کشور هدف میوه و تره‌بار خراسان رضوی باشند تجارت در این حوزه را آسیب‌پذیر می‌کند لذا اقداماتی در دستور کار قرار گرفته که در کمیته پایش تجارت خارجی نسبت به شناسایی بازارهای جدید کارهای کارشناسی انجام شود تا به هر علتی مشکلی با کشوری ایجاد شود به صادرات محصولات کشاورزی صدمه وارد نشود.

در این میان یکی از کشورها روسیه بوده و بررسی چند کشور دیگر در دستور کار است، که در زمان اتمام مطالعات کارشناسی و مشخص شدن آنها به صورت عمومی اعلام می‌شوند.

تسنیم: در مورد تنظیم بازار برای لبنیات چه اقداماتی در دستور کار است؟

جوادی: باید در نظر داشت که جهاد کشاورزی تنها در زمینه تنظیم قیمت‎های کالاهای اساسی مانند برنج، گوشت قرمز، مرغ و دیگر اقلامی از این دست ورود پیدا می‌کند اما در مورد لبنیات این نکته حائز اهمیت است که تولیدکنندگان آن نمی‌توانند قیمتها را از حدی بالاتر ببرند زیرا خریداری برای آنها وجود نداشته و متضرر می‌شوند.

در 2 سال اخیر شاهد هستیم که تولیدکنندگان لبنیات میلی به افزایش قیمت ندارند زیرا مصرف کنندگان آنها کم شده و در صورت افزایش قیمت این میزان کاهش مجدد پیدا می‌کند.

تسنیم: در حوزه صادرات گیاهان دارویی چه اقداماتی در دستور کار دارید؟

جوادی: در مورد گیاهان دارویی نیز معاونت تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز ورود پیدا کرده و اخیرا جلسه‌ای با تولیدکنندگان و صادرگنندگان و صنایع تبدیلی داشته‌ایم که این جلسات به صورت 15 روز یک بار به صورت مستمر و با دستور ریاست این سازمان در حال انجام بوده و هم اکنون در مرحله جایگاه‌سازی تولیدات گیاهان دارویی استان در سطح بین‌المللی بوده که روی آن در حال انجام کار هستیم.