خراسان: کليات طرح يک فوريتي «اقدام متناسب و متقابل جمهوري اسلامي ايران در اجراي برنامه جامع اقدام مشترک ميان ايران و 1+5» روز گذشته و پس از بحث هاي داغ که در دقايقي نيز به تنش در مجلس منجر شد به تصويب نمايندگان رسيد تا براساس آن جزئيات اين طرح در اولويت کار دستور اين هفته مجلس قرار گيرد.به گزارش خراسان صبح ديروز بررسي طرح يک فوريتي اقدام متناسب و متقابل ايران در اجراي برجام با 133 راي موافق نمايندگان اولويت گرفت و دستور کار بهارستان شد. جلسه ديروز که با رياست علي لاريجاني آغاز به کار کرد ميهمانان ويژه اي هم داشت؛ محمد جوادظريف ، سيدعباس عراقچي، مجيد تخت روانچي و علي اکبر صالحي از مذاکره کنندگان ارشد هسته‌اي کشورمان.
پس از تعيين اولويت احمد توکلي نماينده تهران با اعلام تذکري آئين نامه اي خطاب به رئيس جلسه از نحوه دفاع هيئت رئيسه مجلس از عملکرد کميسيون ويژه برجام انتقاد کرد. توکلي با بيان اينکه طبق بند 11 ماده 24 آئين نامه هيأت رئيسه موظف به دفاع از شأن و حيثيت مجلس است يادآور شد: رئيس مجلس از حيثيت کميسيون ويژه برجام دفاع نکرد درحالي که کميسيون برجام حقايقي از سند توافق هسته‌اي را نقل کرد که برخي خوششان نيامد.
رئيس مجلس شوراي اسلامي در پاسخ به تذکر احمد توکلي گفت: ما از حيثيت مجلس دفاع کرده‌ايم اما قرار نيست هر کسي حرفي بزند جواب دهيم. هميشه از مصوبات کميسيون‌ها که از ارکان مجلس است دفاع کرده‌ايم.
ابراز دلايل مخالفت نمايندگاني چون مهرداد بذرپاش و روح ا… حسينيان به تغيير دستوردر ابتداي جلسه روزگذشته آغازي براي ايجاد فضاي چالشي جلسه بود و با ورود صحن به دستور بررسي کليات طرح يک فوريتي برجام حميد رسايي نيز با اعلام اخطار قانون اساسي با استناد به اصول 77 و 125 قانون اساسي تاکيد کرد: دولت بايد اين موافقتنامهها را در هيئت دولت به تصويب برساند و سپس به شکل يک لايحه به مجلس تقديم کند. وي با بيان اينکه برخي وزراي دولت حاضر به دفاع از برجام در مجلس و شوراي عالي امنيت ملي نشدند گفت: بنده مخالفتي با برجام نمي‌کنم اما از آقاي رئيس‌جمهور و آقاي ظريف مي‌پرسم شما که مي‌گوييد برجام باعث شده ابرقدرت‌ها در مقابل ايران تعظيم کنند، پس چرا لايحه آن را به مجلس نمي‌دهيد؟
به دنبال اين اخطار معاون پارلماني رئيس‌جمهور طي نامه‌اي که به هيئت رئيسه مجلس ارايه و از جايگاه هيئت رئيسه مجلس قرائت شد در پاسخ به تذکر نماينده تهران اعلام کرد: دولت در موضوع برجام يک زبان و يکپارچه است. مجيد انصاري اين که برخي وزرا حاضر به دفاع از برجام نشده اند را تکذيب کرد.
پس از عبور از اخطار و تذکرات نمايندگان با ورود مجلس به دستور بررسي کليات طرح برجام الياس نادران به عنوان نخستين مخالف درزمان 5 دقيقه اي اظهارداشت:اگر دولت احتياج مي‌ديد که بايدمجلس مصوبه‌اي داشته باشد که براساس آن اقدام متناسب و متقابل دولت در اجراي برجام تعيين شود چرا با ارايه لايحه چنين کاري نکرد. وي با بيان اينکه وقتي طرحي يا موافقتنامه مهم در دستور کار قرار مي‌گيرد بايد دو شوري مورد رسيدگي قرار گيرد و نه يک شوري گفت: نمايندگاني که به اميد تغيير جزئيات به کليات طرح اقدام متناسب و متقابل دولت در اجراي برجام راي مي‌دهند، يا رئيس مجلس را نشناخته‌اند يا ساده‌‌لوحي مي‌کنند.
هادي قوامي نماينده مردم اسفراين در مجلس نيز به عنوان موافق اين طرح با اشاره به آثار مثبت اجراي برجام در حوزه اقتصادي گفت: قطعا نمايندگان و مسئولان بايد در شرايط کنوني همدل و همزبان باشند زيرا اجراي اين موضوع به نفع کشور است.
درادامه جلسه عليرضا زاکاني در تذکري شفاهي نسبت به عدم رعايت آيين‌نامه داخلي مجلس در عدم ارجاع طرح اجراي برجام به کميسيون تخصصي تذکر داد و به طرح اتهام عليه خود توسط رئيس جلسه و کاظم جلالي اعتراض کرد. وي افزود: کميسيون برجام 40 شبانه‌روز تلاش کرد تا بتواند ابعاد مختلف و پيچيده اين توافقنامه را بررسي و گزارش آن را در صحن منعکس کند اما لاريجاني طرحي را که از دو ماه قبل آماده کرده بود در دستور قرار داد.
در ادامه لاريجاني در واکنش به اين اظهارات گفت که طرح شما قبلاً توسط ديگر نمايندگان مطرح شده و پاسخ داده شده است اما زاکاني در جواب پاسخ داد: شما اتهام دروغ به من زديد. من پيش از شروع جلسه در دبيرخانه شوراي امنيت ملي بودم، صحبت‌هايي که با شمخاني کرده بوديد مطرح شد و مسئول مربوطه گفت آقاي لاريجاني درست مطلب را منتقل نکرده است. رئيس مجلس درپاسخ به اين اظهارات زاکاني گفت: من شب گذشته اش با شمخاني صحبت کرده بودم. از اول تا آخر طرح را با هم خوانديم و ايشان عقيده داشت اين طرح بيانيه نيست و موضوعات مهمي در آن وجود دارد اما بعد شما رفتيد از يک نفر ديگر به غير از دبير شوراي امنيت ملي پرسيديد. در ادامه اين اظهارات زاکاني خطاب به رئيس مجلس مبتني براينکه “شما مي‌خواهيد از اين طرح دفاع کنيد خب دفاع کنيد اما منطق ما را هم بشنويد” با اين پاسخ لاريجاني همراه بود که “من سير مسئله را طرح کردم”. زاکاني همچنين با تأکيد بر اينکه اکثر توافق‌هاي فراکسيون اصولگرايان درباره طرح مزبور رعايت نشده است، بارديگر به لاريجاني گفت: آقاي زارعي مي‌توانند در اين باره توضيح دهند.لاريجاني نيز با بيان اينکه «اُشهدبا… تا آخر با هم توافق کرديم به جز يک مورد» به زاکاني يادآورشد: اين طرح بنده نيست که من از آن دفاع کنم اين يک طرح ملي است، آيا من از آن بهره‌اي دارم؟ شما طوري مي‌گوييد که انگار من از آن نفعي مي‌برم. پس از نطق نخستين موافق و مخالف لاريجاني براساس پيشنهاد مهرداد بائوج لاهوتي نماينده لنگرود براي رسيدگي به اين طرح در زمان سه ساعته و قرار دادن زمان 15 دقيقه اي براي نطق موافق، مخالف و دولت، اين موضوع رابه راي نمايندگان واگذار کرد که سرانجام اين موضوع به تاييد نمايندگان رسيد که باقي ناطقان هريک 15 دقيقه در دفاع از نظر خود صحبت کنند.
در ادامه جلسه عليرضا زاکاني در مقام مخالف طرح يک فوريتي برجام با بيان اينکه در مسير رسيدگي به برجام تقريباً از تمام خطوط قرمز و قوانين قبلي عبور شد گفت: امروز در يک موقف ملي و در يک گردنه حساس از تاريخ عمرمجالس گذشته تاکنون و به ويژه مجلس نهم قرار داريم. وي با بيان اينکه بي‌اعتنايي و بي‌احترامي به مجلس و قانون با عدم ارايه لايحه برجام به مجلس در تاريخ ثبت شد، تصريح کرد: در مسير رسيدگي ما معلوم شد که همه ادعاها که در مورد برجام صورت گرفته بدون هيچ خللي نادرست است.
وي با بيان اينکه دولت علاقه نداشت که کليات در مجلس مورد واکاوي قرار بگيرد، گفت: خط قرمزهاي مقام معظم رهبري که کف منافع ملي ما را تامين مي‌کند، و قوانين کشور که چارچوب‌هاي قانوني و ريل‌گذاري براي دولت است، توسط دولت با شعار قانون‌گرايي مورد توجه قرار نمي‌گيرد، تمام مسائل قبل از توافقنامه مدنظر قرار نمي‌گيرد، بعد از توافقنامه و مذاکرات ژنو، مقام معظم رهبري در ديدار با خبرگان رهبري فرمودند بايد اگر لغوي صورت نمي‌گيرد، تعليق در مقابل تعليق صورت گيرد و اگر لغوي صورت نمي‌گيرد، ايران برچيدن امکانات از روي زمين را انجام نمي‌دهد.زاکاني افزود: اين که اگر آقا فرموده‌اند که اين طرح به مجلس بيايد و به ما احترام گذاشتند و اعتنا کردند که صداي به حق مردم ايران باشيم، آيا بايد با اين طرح اينگونه و سرسري برخورد کنيم. وي اضافه کرد: ما به شدت نسبت به همکاران در کميسيون امنيت ملي اعتراض داريم. زاکاني تصريح کرد: ما خواهان تغيير اساسي و محتوايي اين طرح هستيم، زيرا اين طرح موردنظر وندي شرمن است و او ديروز اين طرح را تاييد کرده است.
به دنبال آن کاظم جلالي نماينده شاهرود به عنوان موافق خطاب به مخالفان برجام با بيان اينکه آقاياني که از وندي شرمن کد مي آورند چرا ازسيدحسن نصرا… که درتأييد برجام صحبت کرده است کد نمي آورند؟ گفت: هيچ‌يک از ما نه با دولت گاوبندي کرده‌ايم و نه به صورت مطلق همه اقدامات دولت را قبول داريم،بلکه در پي عبور کشور از اين گردنه هستيم.وي با بيان اينکه بايد همه تلاش کنيم تا از اين مخمصه خارج شويم تصريح کرد: بايد به جاي کنايه و طعنه با صراحت با يکديگر صحبت کنيم.
جلالي با اشاره به اينکه رهبرمعظم انقلاب گفتند در مسئله برجام نبايد کشور دچار دودستگي شودگفت: در کميسيون امنيت‌ملي با دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي و دکتر شمخاني جلسه گذاشتيم و در اين جلسات برخي نظراتمان را پذيرفتند.وي همچنين با بيان اينکه زاکاني يک ساعت درباره طرح با لاريجاني و بنده جلسه گذاشت خاطرنشان کرد: بعد از اين جلسه مجدداً جلسه ديگري را با رئيس مجلس درخواست کرد که در جلسه دوم لاريجاني کل طرح برجام را براي زاکاني توضيح داد و در آخر رئيس مجلس از زاکاني پرسيد اگر دنبال رد برجام هستيد ما چنين نظري نداريم، اما اگر دنبال رد نيستيد مي‌توانيم نظرمان را در قالب يک طرح اعلام کنيم.جلالي افزود: زاکاني در جلسه چهارشنبه هفته گذشته خود با لاريجاني که توکلي نيز در آن جلسه حضور داشت مطالبي را بيان کرد و در انتهاي همين جلسه بذرپاش تأکيد کرد «بنده حاضرم پشت تريبون اعلام کنم که موافق برجام هستيم اما اجازه دهيد ابتدا گزارش برجام در صحن قرائت شود.» و ما نيز صادقانه و خالصانه پذيرفتيم، بنابراين دنبال دوقطبي کردن مجلس نيستيم. وي با بيان اينکه بخشي از شرايط امروز کشور متوجه عملکرد دولت گذشته است خطاب به منتقدان برجام گفت: چرا در آن مقطع نسبت به کاغذپاره خواندن اسناد بين‌المللي هيچ موضع‌گيري نکرديد؟ چشم‌ها را بشوييد و با نگاه بدبيني موضوع را دنبال نکنيد و مذاکره‌کنندگان را خائن ندانيد.
پس از آن به دنبال اظهارات توجيهي رئيس جلسه مبني براينکه پذيرش نظارت ها به منزله نفوذ و سلطه بيگانگان نمي باشد روح ا… حسينيان بارديگر طي اخطار قانون اساسي خطاب به رئيس جلسه با بيان اينکه در اصل 153 قانون اساسي تصريح شده است که هر گونه قراردادهاي بين‌المللي که موجب سلطه بيگانگان بر منابع طبيعي، فرهنگ و اقتصاد کشور شود ممنوع است گفت: نگوييد که ان‌پي‌تي را پذيرفته‌ايم پس نظارت را پذيرفته‌ايم، به دليل اينکه فرق است بين نظارت و سلطه. وي با بيان اينکه در قرارداد برجام در چند جا اجازه داده شده که بيگانگان براي ما تصميم بگيرند، افزود: سلطه اين است که دخالت انجام شود.حسينيان با بيان اينکه در حال حاضر درخصوص برجام رئيس جمهور مي‌گويد امضا نمي‌کنم و وزير خارجه مي‌گويد امضاي نمادين داشته است يادآورشد: چرا مجلس بايد وارد کاري شود که اصل آن غيرقانوني است، ما اصلا برجام را به رسميت نمي‌شناسيم، بنابراين موافقتنامهها بايد به تصويب مجلس برسد و چون به تصويب مجلس نرسيده، مجلس در مورد چيز غيرقانوني تصميم نمي‌گيرد.لاريجاني در پاسخ به اخطار حسينيان اظهارداشت:اين موضوع را مجلس بررسي مي کند. از اين رو خلاف قانون اساسي نيست و مجلس در حال بررسي است، بنابراين اشکال شما وارد نيست.
حسين طلا نماينده مردم تهران نيز به عنوان آخرين مخالف طي اظهاراتي با تاکيد براينکه رد کليات طرح برجام به معناي اين نيست که ما با توافق مخالفيم، ما مخالف رفاه مردم نيستيم به دنبال حق مردم هستيم گفت: هيچ کشوري در تاريخ نمي ماند اگر استقلال خود را از دست بدهد تا غذا و دارو به دست بياورد، ما 36 سال هزينه داديم. وي با بيان اينکه يک مقام عالي رتبه کشور اين نگاه را دارد که قدرت نظامي اقتدار نمي‌آورد بلکه قدرت کشاورزي اقتدارآفرين است افزود: بايد اين سوال راداشت که آيا تفاوتي بين موشک و هويج نيست؟ آيا نگراني اسرائيلي‌ها به خاطر هويج است يا موشک؟
طلا با بيان اينکه اگر آقاي ظريف مذاکرات مي کند اين به دليل برگ هاي برنده جريان مقاومت است خاطرنشان کرد: در ماده واحده طرح مذکور آمده دولت در چارچوب مصوبات شوراي امنيت مي‌تواند به شکل داوطلبانه برنامه جامع اقدام مشترک را اجرا کند. وي با بيان اينکه سوالي که مطرح است اين است که برنامه جامع اقدام مشترک را ارائه دهيد، برنامه با چه شماره، تاريخ و پيوستي ارائه شده؟ گفت: رئيس جمهور با صداي رسا اظهار کردند تاکنون نه خود و نه همکارانش چيزي را امضا نکرده اند پس چه کسي اين موضوع را گردن مي گيرد آيا ما در خلاء تصميم مي گيريم؟ابراهيم نکو نماينده رباط کريم در مجلس نيز به عنوان موافق آخر با بيان اينکه مجلس در بررسي بر جام در يک آزمون بزرگ قرار دارد گفت: به طور حتم طرح برجام راه نفوذ سلطه گران را مي بندد ولي چرا بايد امروز افراد جناحي و سياسي عمل کنند.
مهرداد بذرپاش عضو هيأت رئيسه مجلس شوراي اسلامي نيز در مخالفت با تغيير دستور صحن علني مجلس اظهار داشت: کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس در کمتر از دو ساعت هم طرح را که جزو مهمترين طرح‌هاي جمهوري اسلامي است بررسي کرده و هم 200 پيشنهاد را نيز بررسي و به صورت يکجا رد کرده است. عضو هيأت رئيسه مجلس شوراي اسلامي همچنين تصريح کرد: به نظر شما اين بررسي کارشناسي است؟ اين بررسي عميق و درست است؟ کسي مخالف برداشته‌شدن تحريم‌ها نيست ولي اگر طرح در اين سطح که ميزان اهميت آن بر همه همکاران واضح و مبرهن است در عرض 2 ساعت به صورت يکجا 200 پيشنهاد را رد کنند کارشناسي است؟ به نظر کار بهتري مي‌توانستيم انجام دهيم. وي افزود: وندي شرمن عضو ارشد تيم مذاکره‌کننده گفته است« هيچ يک از بخش‌هاي طرح يک فوريتي مجلس مانع اجرايي شدن برجام نيست که نياز امروز ما و کاخ سفيد باشد» يکي اين صحبت‌ها را تکذيب کند. پس از مخالفت مهرداد بذرپاش نماينده مردم تهران و عضو هيأت رئيسه مجلس با کليت طرح اقدام متناسب و متقابل دولت در اجراي برجام، علاءالدين بروجردي رئيس کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي طي تذکري گفت: آقاي بذرپاش عضو تهيه‌کنندگان طرح (هستند) اين طرح نه به معناي تهيه‌کننده بلکه به اين معناست که در روند تدوين آن حضور داشتند. وي با اشاره به جلسه کميسيون بررسي طرح اقدام متقابل و متناسب دولت در اجراي برجام اظهار داشت: در کميسيون سه ساعت پيرامون اين موضوع وقت گذاشتيم، آقاي رسايي نيز در همان نشست طرح جايگزيني را ارائه کرد که رأي نياورد. اگر رأي ملاک است ديگر اين حرف‌ها چيست.
پس از ارايه نظر موافقان و مخالفان به رغم حضور محمد جواد ظريف به عنوان رئيس تيم مذاکره کننده هسته اي با 1+5 علي اکبر صالحي رئيس سازمان انرژي اتمي به نمايندگي از دولت درجايگاه ناطقين قرار گرفت و طي سخناني که از همان آغاز به دليل طرح گلايه هاي متعددي که وي از منتقدان برجام داشت با چالش توام با تنش همراه بود اظهارداشت: يکي از آقايان در همين جلسه با قسم جلاله گفت سيمان روي تو مي‌ريزيم و در راکتور دفنت مي‌کنيم.وي با بيان اينکه آنچه که ما ادعا مي‌کنيم براساس تعقل، مفاهيم علمي و بررسي‌هايي است که انجام داده‌ايم و در خلاء به شما قول نداده‌ايم تأکيد کرد: اگر مذاکره کرديم براساس چارچوب بوده است و فرصتي براي ما تعيين شده بود، تا به امروز سکوت کردم. وي افزود: چند روز پيش فردي به تلويزيون آمد و مطرح کرد برنامه برجام 10 سال است و همچنين گفته است بنده (صالحي) 66 سال دارد و متوسط عمر ايراني‌ها 72 سال است و تا آن موقع صالحي مرده! آيا وي جاي خدا نشسته که بداند تا آن زمان زنده هستم يا خير.
در اين بخش از صحبت هاي صالحي، تعدادي از نمايندگان از جمله دخيل عباس مهريزي، احمد توکلي، ابراهيم کارخانه اي، کريمي قدوسي، روح ا… حسينيان ، حميد رسايي، علي اصغر زارعي و ايرج نديمي به منزله اعتراض و يا رفع تنش به مقابل تريبون مجلس آمدند. صالحي در اين لحظه گفت:مشاهده کنيد که چگونه جوسازي مي‌کنند و از عدم تخصص افکار عمومي استفاده مي‌کنند و مي‌گويند پلوتونيوم مهم است و ما از دست داده‌ايم و مي‌گويند اين پلوتونيوم براي گداخت هسته‌اي به کار گرفته مي‌شود.
وي خطاب به نمايندگان معترض با بيان اينکه اگر اهل حرف حق هستيد گوش کنيد،گفت: به عنوان کسي که 40 سال در مسائل علمي کار مي‌کند يکبار براي هميشه به شما مي‌گويد، ما که قرار است روي سرمان سيمان ريخته شود اما شما گوش کنيد. وي سپس توضيحاتي فني درباره برجام و راکتور اراک مطرح کرد. رئيس سازمان انرژي اتمي با تأکيد بر اينکه هر تصميمي شما بگيريد محترم است، گفت: متأسفانه اين تواضع ما شده سدّ مسئوليت ما، کار ما را بايد خدا بداند و ما براي گرفتن جايگاه اجتماعي کاري نکرده‌ايم.صالحي با بيان اينکه لطفا حرف حق را گوش کنيد خطاب به نمايندگان گفت: شهادت مي‌دهم وا… درمسائل هسته‌اي با کندي و توقف مواجه نخواهيم بود و تحقيقات و غني‌سازي سرجاي خودش باقي خواهد ماند اما آمريکايي‌ها مي‌خواستند غني‌سازي، آب سنگين و فردو نباشد و همه آنها به لطف خدا سرجايش باقي مانده است. رئيس سازمان انرژي هسته‌اي خاطرنشان کرد: شما بدانيد که اين برجام سند افتخاري براي اين ملت خواهد بود و يقين بدانيد که با اين برجام شما منافع ملي و حاکميت ملي را حفظ خواهيد کرد.پس از اظهارات صالحي رئيس کميسيون امنيت ملي مجلس نيز طرح برجام را در راستاي حفظ منافع ملي دانست و تاکيد کرد اين نصيحت‌نامه نيست، بلکه الزام قانوني دارد.در پايان جلسه ديروز پس از آنکه نمايندگان موافقت خود را با نحوه اخذ آرا به صورت الکترونيکي اعلام کردند با حضور اکثريت 256 نفري نمايندگان حاضر در صحن علني کليات طرح يک‌فوريتي اقدام متناسب و متقابل ايران در اجراي برجام با 139 رأي موافق، 100 رأي مخالف و 12 رأي ممتنع به تصويب مجلس رسيد. براين اساس نمايندگان پس از تصويب کليات با عبور از آن درجلسه بعدي مجلس جزئيات اين طرح را مورد بررسي قرار خواهند داد.
