سنگ‌بنای تشکیل شهرستان طرقبه‌شاندیز برمی‌گردد به ٢١بهمن ١٣٨٧؛ دقیقا شش سالی از این اعلام رسمی و تبدیل مشهد به دوگانه شهری (مشهد – طرقبه‌شاندیز) گذشته است.
هرچند در تمام این مدت مسئولان استانی و نمایندگان مجلس‌های هشتم و نهم شورای اسلامی اظهارات خود در این حوزه را بر محور اهمیت جایگاه مشهد و ضرورت تسریع در تعیین حریم این کلانشهر تنظیم می‌کردند اما گستره عملی این وعده‌ها از تریبون و کاغذ فراتر نرفت و حریم مشهد همچنان نامشخص است.
الحاق۶٠روستا به مشهد در ٢سال
نکته درخور تامل در کنار وضعیت مبهم حریم مشهد، خبرهای جسته‌وگریخته مسئولان از الحاق روستاهایی به محدوده شهری مشهد در چند سال اخیر است.
به‌عنوان مثال سال٩٢ علی‌اصغر رشید که معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار وقت خراسان‌رضوی در آن زمان بود، خبر از «موافقت شورای‌عالی شهرسازی و معماری کشور با الحاق ٢١روستا از مناطق جمعیتی توس و تبادکان به مشهد» داد.
ظرف ۶ماه اول سال ٩۵، چندین روستا ی دیگر به مشهد افزوده خواهد شد
چند روز قبل هم سخن‌گوی شورای شهرستان مشهد خبر از الحاق تعداد دیگری از روستاهای اطراف مشهد به این کلانشهر داد: « ٣روستا با تایید استاندار خراسان‌رضوی به حریم مشهد الحاق می‌شود.»
بر پایه همین دو خبر و افزوده‌شدن این تعداد روستا به مشهد باید اذعان داشت که جمع روستاهای الحاقی(در صورت الحاق این ٣٩روستا) به مشهد به ۶٠روستا می‌رسد و اگر همین سیر افزوده‌شدن روستاها به مشهد تداوم یابد، شاید واژه «روستا» برای اطراف مشهد در چند سال آینده، واژه‌ای غریب و بی‌معنا باشد.
در همین راستا سخن‌گوی شورای شهرستان مشهد در گفتگو با ما و برای تشریح جزئیات بیشتر این الحاقیات، معتقد است که تمام این روستاها(٣٩ روستا) تا شش ماهه نخست سال آینده به مشهد الحاق می‌شوند.
بعید می‌دانم روستای دیگری الحاق شود
الحاق تعداد درخور توجهی از روستاهای اطراف مشهد به این شهر در چند سال اخیر و تداوم این روند در سال‌های آتی محور دیگر سوال ما از سخن‌گوی شورای شهرستان مشهد بود که پاسخ به این سوال را این‌گونه می‌دهد: «تاکید ما بر گسترش خدمات به روستاهای اطراف مشهد است و این نکته را نباید از یاد برد که این روستاها، حاشیه حاشیه مشهد هستند و با توجه به بُعد مسافتی دیگر روستاهای موجود، بعید می‌دانم در سال‌های آینده روستای جدیدی به مشهد الحاق شود.»
او پاسخ جمعیت افزوده‌شده به مشهد در صورت الحاق این روستاها به این شهر را این‌گونه می‌دهد؛ « قرار نیست این روستاها به مشهد اضافه شوند و باری به دوش شهر مشهد تحمیل کنند.»
به گفته این مقام مسئول در حال حاضر باری که این روستاها از جمعیت شهری مشهد متحمل می‌شوند، در حدود دو برابر آن چیزی است که خدمات دریافت می‌کنند.
سخن‌گوی شورای شهرستان مشهد ادامه می‌دهد: اگر مصداقی برای شما بخواهم پاسخ دهم، باید عنوان کنم که همین حالا یکی از روستاهای اطراف مشهد عارضه‌های بهداشتی حاصل از دفع پسماندهای شهری این کلانشهر را به دوش می‌کشد.
الحاق روستا به مشهد با تایید شورای عالی معماری کشور
اما مدیر نهاد مطالعات شهرداری مشهد در ارتباط با الحاق ٣٩روستا به مشهد و چگونگی افزوده‌شدن این تعداد روستا به مشهد درحالی که طرح جامع مشهد در آینده‌‌ای نزدیک ابلاغ خواهد شد، می‌گوید: افزوده‌شدن هر نوع روستا به مشهد منوط به لحاظ شدن این مواد در طرح جامع آن شهر است و این الحاقی که شما از آن خبر می‌دهید، در حالی است که ٩٠درصد روند اجرایی طرح جامع مشهد به پایان رسیده است.
سیدعلی حسین‌پور این را هم اضافه می‌کند که اگر قرار بر اضافه‌شدن روستای جدیدی باشد (آن هم در شرایط فعلی که طرح جامع مشهد به‌زودی ابلاغ می‌شود) این موارد باید به کمیته فنی معماری و شهرسازی استان برای تصمیم‌گیری ارسال و پس از تایید در شورای برنامه‌ریزی استان مطرح و به تصویب برسد.به گفته این مقام مسئول و پس از تایید شورای برنامه‌ریزی استان، موارد مطرح به شورای‌عالی معماری شهرسازی کشور ارسال می‌شود تا با تایید این شورا این روستا به شهر مشهد الحاق شود.
لزوم مطابقت ضوابط طرح هادی روستاها با طرح جامع شهر
مدیر نهاد مطالعات شهرداری مشهد در ادامه به مصوبات گذشته استان برای الحاق تعدادی روستا به مشهد اشاره می‌کند و می‌گوید: «برای الحاق روستاهایی به مشهد سه مصوبه در سال‌های ٨۶، ٨٩ و ٩٣ داشتیم که مصوبه سال ٩٣ تجمیع دو مصوبه قبلی بود. علاوه‌برآن در سال ٨٩ و در شورای برنامه‌ریزی استان، حریم و محدوده‌ای برای مشهد مشخص شد که بر همین مبنا تعدادی از روستاهای اطراف مشهد به این کلانشهر الحاق شدند.»
او سند بالادستی این روستاها در صورت الحاق به مشهد را طرح هادی آن روستا عنوان می‌کند و متذکر می‌شود: اگر این روستاها درحریم شهرها باشند، سند بالادستی برای این روستاها طرح جامع آن شهر خواهد بود که در این راستا ضوابط طرح هادی این روستاها بر مبنای طرح جامع آن شهر
تهیه می‌شود.
با زمین‌خواری مقابله می‌شود اما ساختار روستا هم از بین می‌رود
مدیر نهاد مطالعات شهرداری مشهد در بیان قوت و ضعف الحاق روستاها به کلان‌شهرها عنوان می‌کند: « تبدیل روستاها به شهرها ارزش افزوده‌ای خواهد داشت که همین مسئله و نیز فضای منحصربه‌فرد روستا سبب
گسترش زمین‌خواری و تبدیل اراضی بکر طبیعی روستا به ویلا می‌شود که در این راستا این‌گونه الحاق‌ها از گسترش زمین‌خواری‌ها در اطراف کلان‌شهرها جلوگیری می‌کند اما آنچه متاسفانه در پی این تبدیل رخ خواهد داد از بین رفتن ساختار روستاهاست.»
