قالیشویی‌های سرگردان حاشیه مشهد، “قاتل آب‌های زیرزمینی”/به‌نام “شهرک قالیشویان”، به‌کام “سودجویان”
قالیشوئی‌های حاشیه شهر مشهد امروز تبدیل به معضلی در زمینه استفاده غیرمجاز از آب مصرفی شده‌اند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، در سال‌های اخیر مسئله بحران کم‌آبی در کلانشهرهای مهم کشور نظیر تهران، مشهد، اصفهان، قم، شیراز و کرمان از جمله دغدغه‌های جدی مقامات عالی کشور بوده و بارها در این زمینه تذکرات لازم به مسئولان دولتی داده شده است اما متأسفانه آن‌طور که باید، دست‌اندرکاران امر به دغدغه‌های آینده‌نگرانه مقامات توجهی نداشته‌اند و همچنان نگرانی در حوزه بحران آب برای نسل‌های آتی باقی است.
شهر زائرپذیر مشهد نیز در همین سال‌ها با مشکل کم‌آبی روبه‌رو شده و در زمره کلانشهرهای مواجه با شرایط «تنش آبی» قرار گرفته است. در این بین اما باید توجه داشت که چه عواملی در بروز این زمینه منفی دخیل است و صدالبته چه برنامه‌هایی با هدف جلوگیری از تشدید بحران می‌توان اتخاذ کرد.
هرچند مسئولان ذیربط در خراسان‌رضوی هر از گاهی برخی جلسات به‌منظور توجه هرچه بیشتر به مسئله کم‌آبی در شهرهای استان و به‌ویژه مشهد داشته‌اند لیکن باید توجه داشت که صرف برگزاری چند جلسه و همایش و میزگرد نمی‌توان مشکلات را رفع و مسائل موجود را حل کرد و لزوماً در این حوزه باید اقدام جدی و عملیاتی صورت داد.
قالیشویی‌های سرگردان، “قاتل آب‌های زیرزمینی”
پس از حوزه کشاورزی که عمدتاً در خارج از شهرها بیشترین استفاده از منابع آبی ما را در اختیار دارد؛ بدون تردید مشاغلی نظیر شستشوی خودرو و قالیشویی در داخل یا همجوار با شهرها حداکثر بهره‌برداری از چاه‌ها، سفره‌ها و آب‌های زیرزمینی و از آن فراتر گاه آب شرب را دارند که همین امر سبب انتقاد جدی کارشناسان مربوطه شده است.
گذشته از مقوله کارواش‌ها که به انجام شستشوی خودرو مبادرت می‌ورزند و در این زمینه بارها تذکرات را دریافت کرده‌اند، مسئله قالیشویی‌های پراکنده در حاشیه شهر مشهد و استفاده بی‌رویه آنها از آب‌های زیرزمینی امروزه به‌عنوان یکی از ریشه‌ای‌ترین زیست‌محیطی به‌ویژه در حوزه بحران آب و به تبع آن آلودگی‌های مرتبط با آنها مطرح است.
تداوم آلودگی “کشف‌رود” و اخطارهای فاقد جدیت
به‌جز قالیشویی‌های غیرمجازی که ممکن است حتی در داخل محدوده شهر نیز فعالیت داشته باشند؛ بنابر آمار موجود، 37 قالیشویی تنها در محدوده «کشف‌رود» مشغول فعالیت هستند و اکثر آنها نیز پساب‌های خطرناک ناشی از فعالیت‌های خود را در سرشاخه‌های این منطقه تحت حفاظت سرازیر می‌کنند و با لطمات سنگین به محیط‌زیست، آلودگی‌های فراوان و بعضاً جبران ناپذیری را به بار می‌آورند.
در این زمینه گرچه مسئولان محیط‌زیست خراسان‌رضوی به دفعات تذکرات و اخطارهای لازم را داده‌اند اما به‌نظر می‌رسد این نوع برخوردها فاقد جدیت لازم بوده و همچنان معضل‌های زیست‌محیطی و سایر مشکلات کمافی‌السابق ادامه دارد.
به‌نام “شهرک قالیشویان”، به‌کام “سودجویان”
در راستای رفع معضل‌ها و مسائل مربوط به فعالیت قالیشویی‌ها در حوالی شهر مشهد، مسئولان و همچنین برخی فعالان این عرصه تصمیم گرفتند تا شهرکی را تحت عنوان «شهرک قالیشویان» احداث کنند تا از این طریق علاوه بر کنترل جدی و دقیق میزان بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی، بتوان مشکلات زیست‌محیطی که مناطق تحت حفاظت و مهمی نظیر «کشف رود» را با زیان‌های عمیق روبه‌رو ساخته به حداقل ممکن رساند.
حال آن‌که قرار بود عملیات احداث این شهرک در دهه فجر سال گذشته اجرایی شود اما به‌رغم تذکر نهادهای ذیربط و با گذشت ماه‌ها از این مسئله، هنوز هیچ اقدام خاصی صورت نگرفته و این گونه به‌نظر می‌آید که مطالب عنوان‌شده پیرامون احداث شهرک مذکور، بیشتر شبیه به یک حربه جهت کاهش فشارهای مسئولان محیط زیست، صنایع و رسانه‌ها بوده است که براین اساس شاید تنها سودجویان از آن حربه بهره‌مند شده و در یک سکوت محض در حال ادامه فعالیت‌های خود هستند.
علاوه بر بحران جدی کم‌آبی و معضل‌های زیست‌محیطی فعالیت قالیشویان در حاشیه شهر مشهد، تداوم بی‌توجهی به مشکلات مربوط به این حوزه می‌تواند تبعات جدی در پی داشته باشد و سبب شود که سایر مشاغل دارای مشکلات مشابه، به چنین حربه‌هایی روی بیاورند و صرفاً از راهکارهای موقت به‌عنوان مُسکّن به‌منظور جلوگیری از تشدید فشارهای قانونی بهره‌مند شوند. بنابراین امید است مسئولان امر نسبت به رسیدگی به مسائل اهتمام بیشتری داشته و حل این مسئله را در دستور کار خویش قرار دهند.
