پس از سفر هفته گذشته معاون رییس جمهور و ییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور به شهر مشهد برای بهره‌برداری از 5 پروژه شهرداری مشهد در حوزه محیط زیست، در حاشیه این مراسم دکتر کاظمی معاون خدمات و محیط زیست شهری شهرداری مشهد گزارشی از آخرین فعالیت های صورت گرفته مدیریت شهری در ساماندهی کشف رود طی سال‌های اخیر ارائه کرد که مورد توجه معاون رییس جمهور قرار گرفت و در همان جلسه دستور پیگیری قرار گرفتن موضوع کشف رود مشهد در دستور کار اولین جلسه هیات دولت از سوی معاون رییس جمهور صادر شد.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی شهرداری مشهد، سرانجام در جلسه روز گذشته هیات دولت، گزارش جامع احیای رودخانه کشف رود به رییس جمهور ارائه شد؛ گزارشی که در آن به آزادسازی و رفع آلودگی از 300 هکتار از اراضی کشف رود و کاشت 45 هکتار درخت در این رودخانه تاریخی اشاره شده است.
وقتی موضوع کشف رود ملی می‌شود
بعد از بازدیدهایی که طی 10 سال اخیر از سوی بیش از 15 مقام مسئول کشوری از کشف رود به عمل آمد، 16 مهر ماه امسال قائم مقام وزیر نیرو از رودخانه کشف رود و پروژه های مربوط به آزاد سازی بستر و حریم این رودخانه بازدید کرد و در جریان گزارش مدیرعامل شرکت آب منطقه ای خراسان در زمینه آزادسازی 14کیلومتر از مسیر رودخانه کشف رود در حد فاصل پل التیمور تا پرکندآباد قرار گرفت.
به فاصله یک هفته پس از آن معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور در جریان معضلات و اقدامات انجام شده در کشف رود قرار گرفت و 6 روز پس از آن دکتر روحانی به طور رسمی در جریان مشکلات و اقدامات صورت گرفته توسط نهادهای مختلف از جمله مدیریت شهری مشهد در این رودخانه کهن قرار گرفت.
1871 روز قبل و در 16 شهریور سال 89 بالاخره طلسم جلوگیری از تولید محصولات آلوده کشف رود شکست و لودرها به جان مزارعی افتادند که سبزی و صیفی تولیدی آن به جای آبیاری با آب زلال چاه ها، با فاضلابی آبیاری می شد که از سال ها قبل در کشف رود جاری بود و طعمه خوبی برای سوداگران سبزی های آلوده شده بود.
ارائه گزارش تلفیقی به رییس جمهور
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی در گفتگو با خراسان با بیان اینکه هفته گذشته و در جریان سفر معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور به مشهد، یکی از مهم‌ترین مباحث ارائه شده به خانم «ابتکار» گزارش عملکرد دستگاه‌های متولی احیای کشف رود بود، می‌گوید: در جلسه کارگروه نجات کشف رود، اقدامات محیط زیست، شهرداری، آب منطقه‌ای، آب و فاضلاب و سایر نهادها برای نجات این رودخانه تاریخی به رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور ارائه شد.
حمید صالحی با بیان اینکه این گزارش را برای طرح در جلسه هیات دولت به معاون رییس جمهور ارائه کردیم، اضافه می‌کند: در گزارش یاد شده به طور تلفیقی درباره تمام اقدامات انجام شده در مورد کشف رود و اعتبارات مورد نیاز برای احیای کامل این رودخانه، مباحثی مطرح شده است.
وی ادامه می‌دهد: در این گزارش از دولت خواسته‌ایم قبل از آنکه بحران زیست محیطی کشف‌رود به فاجعه‌ای زیست محیطی تبدیل شود، اقدامات عملی لازم انجام شود و اعتبارات ملی نیز هر چه سریع‌تر در این خصوص تخصیص یابد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی با ابراز بیاطلاعی از زمان و نحوه تخصیص مصوبه 160 میلیاردی سفر استانی دولت به خراسان رضوی برای نجات کشف رود درباره سازمان یا دستگاه متولی توزیع این اعتبار نیز می‌گوید: هنوز مشخص نیست کدام دستگاه در استان مسوولیت توزیع این اعتبار میان متولیان نجات کشف رود را عهده دار است.
صالحی درباره مجموع اعتباراتی که تاکنون توسط دستگاه‌های متولی برای کشف رود هزینه شده است نیز تصریح می‌کند: هنوز رقم تجمیعی در این خصوص ارائه نشده است اما اداره کل محیط زیست استان تاکنون بالغ بر 20 میلیارد تومان برای اجرایی شدن طرح‌ها و برنامه‌های عملیاتی احیای کشف رود هزینه کرده است.
جلوگیری از آبیاری 16 محصول با فاضلاب کشف رود
معاون خدمات و محیط زیست شهری شهرداری مشهد نیز در این باره به خراسان می‌گوید: ابتدای هفته جاری، طی تماسی از سازمان حفاظت محیط زیست کشور، از ما خواستند تا فعالیت‌ها و اقدامات انجام شده شهرداری در حوزه نجات کشف رود را در قالب گزارشی برای ارائه به رییس جمهور به تهران ارسال کنیم.
خلیل ا… کاظمی درباره محتوای گزارش ارائه شده به سازمان محیط زیست کشور برای ارائه به رییس جمهور اظهار می‌کند: در این گزارش به مهم‌ترین اقدام شهرداری برای نجات کشف رود با هدف ایجاد کمربند سبز در بستر و حریم این رودخانه با هدف جلوگیری از رشد بی‌رویه افقی شهر و کنترل حاشیه نشینی، جلوگیری از تصرفات غیرقانونی اراضی به خصوص در حاشیه کشف رود، جلوگیری از ایجاد صنایع و کارگاه‌های آلاینده در اطراف کشف‌رود، احیای این رودخانه تاریخی و جمع‌آوری فاضلاب موجود در داخل رودخانه و ساماندهی آن اشاره شده است.
وی با بیان اینکه برخی سودجویان در مساحتی بالغ بر 2000 هکتار اقدام به کشت 16 محصول کلم، کاهو، گوجه فرنگی، توتون، بادمجان، فلفل،گندم، جو، یونجه، آفتابگردان، ذرت، ذرت علوفه ای، پنبه، چغندر، بامیه، زعفران و انواع سبزی‌ها می کردند، اضافه می‌کند: سودجویان برای بهره‌برداری از فاضلاب جاری در کشف رود، با استفاده از 142 پمپ و لوله انتقال، فاضلاب موجود در کشف‌رود را به مزارع اطراف رودخانه منتقل می‌کردند که از ادامه فعالیت آنها جلوگیری شده است.
وی می‌گوید: جاری شدن فاضلاب باعث افزایش سطح آلودگی در منطقه و رشد عوامل بیماری‌زا مانند انواع بیماری‌های قارچی، میکروبی، ویروسی و آفاتی مانند پشه سالک و مالاریا شده بود، ضمن اینکه در اطراف کشف رود 230 کارگاه آلاینده آبکاری، قالیشویی، روده پاک کنی، پشم شویی، دباغی و دامداری شناسایی شد.
معاون خدمات و محیط زیست شهری شهرداری مشهد درباره بخش‌های دیگر این گزارش تصریح می‌کند: در این گزارش به وجود آلونک‌های فراوان در اطراف کشف‌رود، تخلیه نخاله در کشف رود، احداث انبار، کارگاه های صنعتی سبک، کارگاه های خدماتی و آغل دام در بستر کشف رود و خارج از محدوده روستاها نیز اشاره شده است.
کاشت 17 هزار اصله درخت در رودخانه تاریخی
کاظمی می گوید: در این گزارش به ساخت غیرمجاز خانه در بستر رودخانه کشف رود نیز اشاره شده، ضمن اینکه آماده‌سازی بستر مسیر رودخانه برای کاشت درخت، لایروبی 10 کیلومتر از مسیر رودخانه، تسطیح مسیر حرکت سیلاب به همین میزان و نیز جمع‌آوری و انتقال خاک‌های مازاد در بستر رود برای باز کردن مسیر سیلاب از دیگر اقداماتی است که به آنها اشاره شده است.
وی ادامه می‌دهد: برای کاشت درخت در کشف رود تاکنون 365 هزار و 760 متر مکعب خاک زراعی در مسیر رودخانه تخلیه شده است و علاوه بر آن تاکنون بیش از 45 هکتار از اراضی حوزه کشف رود آماده سازی و 17 هزار اصله درخت نیز در آن کاشته شده است.
به گفته کاظمی رقم نهایی اعتبارات مورد نیاز برای تحقق کمربند سبز در کشف رود، رقمی معادل 155 میلیارد تومان است.
