کلینیک تخصصی یاور تکنیک
[box bg=”#” color=”#” border=”#” radius=”0″]
جعبه دنده اتوماتیک ( گیربکس اتومات)
جعبه‌دنده اتوماتیک مانند جعبه‌دنده‌های معمولی در خودروهای مختلف قابل‌استفاده هستند که بزرگ‌ترین مزیت تعویض دنده به‌طور خودکار است و وظایف راننده را هنگام رانندگی و تعویض دنده کاهش می‌دهد.
درنتیجه حتی راننده‌های مبتدی می‌توانند با ماشین‌های دنده اتومات به‌راحتی رانندگی کنند و احتیاجی به مهارت خاصی نیست زیرا تعویض دنده به‌طور خودکار متناسب با مسیر و حرکت ماشین، صورت می‌گیرد.
در خودروهای دارای گیربکس اتومات پدال کلاچ وجود ندارد زیرا دنده به‌صورت دستی تعویض نمی‌شود و فقط کافی است یک‌بار دنده را درروی حالت drive قرار دهید سپس ماشین به‌طور خودکار حرکت می‌کند.
در جعبه‌دنده‌های معمولی براثر سرعت بیش‌ازحد یا ناهماهنگی بین سرعت چرخ‌دنده‌ها هنگام درگیر شدن، به‌خصوص توسط یک راننده‌ی مبتدی، قطعات سریع‌تر دچار استهلاک می‌شوند.
در خودروهای مجهز به جعبه‌دنده اتوماتیک راننده فقط به اهرم تغییر دنده و پدال گاز برای راندن خودرو نیاز دارد. ضمناً حذف پدال کلاچ عوارضی ناشی از رانندگی بر روی عضلات و مفاصل پا و کمر را کاهش می‌دهد.
جعبه‌دنده اتوماتیک از اجزای زیر تشکیل‌شده
- مبدل گشتاور (تورک کنورتور)
- مجموعه‌ی چرخ‌دنده (خورشیدی)
- سیستم کنترل‌کننده
مبدل گشتاور (تورک کنورتور):
مبدل گشتاور یک نوع کوپلینگ هیدرولیکى است که اجازه می‌دهد موتور به مقدار کمى آزاد و جداگانه از جعبه‌دنده بچرخد.
مبدل گشتاور: مبدل گشتاور از سه قطعه که در داخل محفظه‌ی قرار دارند تشکیل‌شده است این سه عضو عبارت‌اند از:
ایمپلر (پمب)
توربین
استاتور
ایمپلر
تیغه‌های پمب روغن داخل محفظه را به‌طرف توربین هدایت می‌کند و پره‌های توربین با دریافت روغن شروع به دوران یا چرخش می‌کنند.
روغن‌های موجود در مدل گشتاور دارای دو جریان گردابی و دورانی هستند در نقطه‌ی کوپلینگ مقدار جریان دورانی حداکثر و جریان گردابی حداقل است.
استاتور
عضو دیگر این مجموعه استاتور است که بین پره‌های پمب توربین قرار دارد. استاتور جریان خروجی توربین و جریان ورودی پمب را اصلاح و جریانی در جهت موافق حرکت پمپ ایجاد می‌کند.
نیروی جریان روغن از استاتور با شتاب دادن به جریان روغن ورودی پمپ، مقدار گشتاور منتقل‌شده از پمپ به توربین را افزایش می‌دهد
- توربین
- پمپ
- استاتور
- کلاچ قفل شونده
- شفت ورودی جعبه‌دنده
- یاتاقان
- نیروی موتور
مجموعه چرخ‌دنده (خورشیدی):
چرخ‌دنده‌ها در جعبه‌دنده‌ها از نوع دنده‌ی مورب داخلی و خارجی هستند که به روش مخصوص با یکدیگر متصل‌اند و مجموعه‌ای به نام دنده خورشیدی را تشکیل می‌دهند.
کاربرد چرخ‌دنده خورشیدی:
افزایش سرعت یا کاهش گشتاور (اورداریو)
معکوس کردن جهت چرخش
خلاص کردن
کاهش سرعت یا افزایش گشتاور (آندردرایو)
انتقال مستقیم (یک‌به‌یک)
اجزای مجموعه چرخ‌دنده خورشیدی
دنده رینگی
حلقه‌ای فلزی که داخل آن از دندانه‌هایی تشکیل‌شده که می‌تواند در حالت خاصی به یک محور متصل شود.
دنده خورشیدی
دنده خورشیدی مجموعه‌ای از چند چرخ‌دنده که به روش مخصوصی در جعبه‌دنده اتوماتیک به هم متصل هستند
قفسه
بدنه اصلی یک مجموعه خورشیدی است که هرزگردها روی آن نصب می‌شود و ازیک‌طرف با دنده خورشیدی و از طرف دیگر با رینگی در ارتباط هستند که از جنس چدن، فولاد یا آلومینیوم ساخته می‌شوند.
سیستم کنترل‌کننده:
سیستم کنترل جعبه‌دنده اتوماتیک در دو نوع هیدرولیکی – مکانیکی و هیدرولیکی الکترونیکی موجود هستند.
این سیستم تغییرات دور، گشتاور، بار وارد بر موتور و سرعت خودرو را همراه فرمان‌های راننده دریافت می‌کند و وضعیت بهینه‌ی گیربکس را تعیین می‌کند
کنسول دنده اتومات شامل چه حالت هایی می‌باشد.
وضعیت دنده حرکت به جلو یا حالت D (DRIVE)
دنده در وضعیت D ماشین را به حرکت درمی‌آورد در این حالت به‌صورت اتوماتیک تعویض دنده صورت می‌گیرد سرعت شما کم باشد یا زیاد، شتاب بگیرید یا ترمز کنید، فرقی ندارد خودرو به‌صورت خودکار دنده را سبک یا سنگین می‌کند و برای متوقف شدن از پدال ترمز استفاده کنید.
وضعیت خلاص یا حالت N (NEUTRAL)
دنده N ماشین را در حالت خلاص قرار می‌دهد، در بین موتور خودرو و چرخ‌ها برقرار نمی‌باشد. این حالت دنده‌های جلو و عقب را آزادکرده و اجازه می‌دهد چرخ‌ها به‌صورت آزادانه بچرخند. بسیاری از راننده‌ها از این حالت استفاده نمی‌کنند، مگر این‌که خودروی آن‌ها استارت نمی‌خورد و می‌خواهند آن را هل بدهند یا بکسل کنند.
وضعیت دنده‌عقب یا حالت R (REVERSE)
دنده‌عقب را در خودروهای اتوماتیک با وضعیت R، نشان می‌دهند. برای دنده‌عقب ابتدا باید ماشین کاملاً متوقف شوند ترمز را فشار دهید و سپس دسته‌دنده را در وضعیت R قرار دهید، پس از مکث دوثانیه‌ای پدال ترمز را به‌آرامی رها کرد تا خودرو آرام به عقب حرکت کند، در صورت سرعت بیشتر، می‌توان پدال گاز را فشار داد.
وضعیت پارک یا حالت P (PARK)
زمانی که ماشین را روی این حالت باشد ماشین قادر به حرکت نیست حتی اگر گاز بدهید. در ماشین های دنده اتوماتیک برای حفظ و پایداری بیشتر خودرو در حالت پارک، دنده را روی حالت P بگذارید.
[/box]
