شهرک صنعتی توس که یکی از فعال‌ترین شهرکهای صنعتی در خراسان رضوی است هم اکنون فعالیت بسیار کمی داشته و دیگر آن حال و هوای سابق را ندارد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهد مقدس، زمانی در ابتدای صبح که به این شهرک وارد می‌شدی اتوبوس‌های پر از کارگر را مشاهده می‌کردی که همگی رنگ بوی کار و فعالیتی از جنس نشاط داشتند.
انبوه ماشین‌های سنگین و کامیون‌ها برای حمل و نقل مواد اولیه و تولیدات، زمانی کوچه‌های این شهرک صنعتی را گرفته بود و از هر واحد ریز و درشتی با هر مساحت دود همراه با بخاری با نوید تولید و ایجاد ثروت برای شهر بیرون می‌آمد.
اما حالا هوای بهاری و سکوت این خیابان‌ها را که به نام‌های تعاون، تلاش، کار و غیره زینت داده شدهاند به شهرک صنعتی توس مشهد حالت یک تفریحگاه داده و بیشتر شبیه مکانی است که در کوچه و پس کوچه‌های آن می‌توان کتاب خواند و یا به تفکر پرداخت و البته جای گفتن دارد عده‌ای از افراد هم از واحد تولیدی تعطیل شده خود به عنوان تفرجگاه خانوادگی استفاده می‌کنند.
مشاهدات میدانی نشان می‌دهد که تعداد زیادی از واحدهای شهرک صنعتی توس که تقریباً بزرگترین و فعال‌ترین شهرک صنعتی در خراسان رضوی است تعطیل شده و یا با ظرفیتی بسیار کم فعالیت دارند.
کسی اینجا نیست؟
وارد یکی از کوچه‌های شهرک صنعتی در فاز یک شدم، به نظر خالی می‌آمد و همانطور که گفته شد بیشتر تصور یک مکان آرام برای تفکر را برایم تداعی می‌کرد اما به سمت در یکی از واحدها رفتم.
زنگ روی در واحد و زنگ زدگی کلید آن نشان از تعطیل بودن بیشتر از چند ماه داشت و صدایی هم از آن نشنیدم بنابراین بلند فریاد زدم کسی اینجا نیست؟ یک نفر با لباسی معمولی نه شبیه به لباس کار از دور آمد و به من نزدیک شد و گفت: چه می‌خواهید؟پرسیدم: اینجا تعطیل است؟
ادامه داد: بله اینجا از زمان شروع وضعیت بد اقتصادی تعطیل شده، پیش از این بیش از 50 نفر اینجا کار می‌کردند اما حالا همه رفته‌اند و من تنها مانده‌ام.کارگاهی بود که کارهای چاپی انجام می‌داد.
استخدام نداریم
در یکی از بلوارهای اصلی یک کارگاه تولید کفش را دیدم که از دور توجه من را به خود جلب کرد، این کارگاه تولیدی را از قبل می‌شناختم تولیدات کفش آن برای تمام مشهدی‌ها شناخته شده بود اما آگهی‌ای به در آن نصب شده بود که حاکی از نداشتن استخدام کارگر بود. در این واحد هم چیزی شبیه به سکوت و رکود حکم‌فرما بود و از آن گذر کردم.
دوستانمان دیگر نیستند
در گشت و گذارم در این شهرک صنعتی به دسته‌ای کارگر برخورد کردم و با یکی از آنها گرم گفت‌وگو شدم، حسن مرادی نام داشت و در یک واحد کارتن سازی مشغول به کار بود، در مورد وضعیت کارگران در واحدهای صنعتی از او پرسیدم که در جواب گفت: واحد ما به خوبی و طبق قانون حق و حقوق ما را پرداخت می‌کند اما بسیاری از واحدها تعدیل نیرو داشته‌اند.
وی ادامه داد: هم اکنون در همین فاز شهرک صنعتی بیش از 6 واحد تعطیل هستند و تعداد زیادی کارگر هم عذرشان خواسته شده و دیگر کار نمی‌کنند.
وی بیان کرد: بسیاری از مزایای کارگران به علت وضعیت نامناسب اقتصادی حذف شده مثلاً برخی از کارخانه‌ها در آخر سال به کارگران خود سبد غذایی و بن خرید می‌دادند که امسال از آنها خبری نبود.
مرادی خاطرنشان کرد: تعداد زیادی از دوستان ما که در واحدهای مجاور کار می‌کردند هم اکنون دیگر سر کار نمی‌آیند وضعیت بسیاری از واحدها اصلاً تعریفی ندارد و کارفرماها واقعاً با یک اراده بزرگ به فعالیت ادامه می‌دهند.
500 میلیارد تومان سرمایه زیر باد و باران
در ادامه گشت و گذار خود به یکی از بزرگترین واحدهای تولید چینی ظروف برخوردم، از قبل با این واحد و مدیریت آن آشنایی داشتم و می‌دانستم که در وضعیت بحرانی به سر میبرد اما عمق فاجعه مشکلات این واحد صنعتی مثل یک سیلی در صورتم، غافلگیر کننده بود خروارها جنس بیرون از انبارهای پر شده زیر باد و باران بودند.
بسته بندی‌های مختلف در سبدهای پلاستیکی و مقوایی روی هم انبار شده بود حاصل کار چندین نفر انسان و زحمت و رنج یک تیم متخصص روی هم مثل جمعه بازار در حیاط کارخانه انداخته شده بود وارد آن واحد تولیدی شدم و با یکی از کارمندان آنجا صحبت کردم.
این فرد که مایل نبود نامش ذکر شود گفت مشکلات مالیاتی و بحث‌های حقوق دولتی زیادی در این واحد وجود دارد، 500 میلیارد تومان سرمایه در قالب جنس تمام انبارها را پر کرده و حتی در حیاط کارخانه روی هم تلنبار شده، ماهانه چیزی حدود 60 میلیون تومان هزینه پلاستیک و کارتنی است که روی این اجناس کشیده می‌شود؛ اما هنوز هم بخشی از آنها از بین می‌رود و برای آنها فکری نمی‌شود.
شواهد نشان از این داشت که این واحد با مشکلات بسیار تنها حقوق و مزایای کارمندان خود را پرداخت کرده و آنها را سر کار نگاه داشته است.
یک خط از 10 خط
در آخرین مرحله از کشت و گذار خود به یک واحد تولید لوازم خانگی رفتم و از نگهبانی وارد شدم و در مورد وضعیت آن واحد سوال پرسیدم در جواب یکی از نگهبانان به من گفت بیش از 650 کارگر زمانی در این کارخانه کار می‌کردند که تعداد آنها هم اکنون حدود 150 نفر است.
وی ادامه داد: هم اکنون تنها سفارشاتی که از قبل وجود داشته تولید می‌شود و تنها یک خط تولید از 10 خط کارخانه حالا فعال است. همه کارگران در وضعیت فعلی تنها به اینکه شغل خود از دست بدهند فکر می‌کنند و این ترس با روان همه بازی می‌کند.
از این واحد تولیدی که بیرون آمدم سایه یک موضوع وحشتناک را بر روی شانه‌هایم حس کردم، موضوعی که من و تمام خراسانی‌ها هم با آن درگیر بودیم ترسی بسیار زیاد که با روح کارگران اینجا بازی می‌کند و اشتیاقی برای بهبود که شاید در این واحدهای بسته را باز و امیدهای رفته را دوباره بیدار کند. شاید مسئولان این امر باید آمار بهتری از این واحدها به دست بیاورند و برای آن برنامه ریزی کنند تا این مکان از خواب زمستانی خود با بهاری دیگر بیدار شود.
