شهرآرانیوز، مشاغل خانگی مدت‌هاست به‌عنوان منبع درآمد نسبتا پایدار معرفی می‌شوند. این‌گونه مشاغل به‌دلیل مزایای مختلف مانند وابسته‌نبودن به محلی ثابت برای اجاره و کاهش هزینه‌های تملک دفتر، نزدیک‌بودن شخص به کانون خانواده‌اش و استفاده از نیروی کار سایر اعضای خانواده برای انجام کارها، شغلی مناسب برای مناطق حاشیه‌شهر و کم‌برخوردار محسوب می‌شوند.
شرط ورود محصولات مشاغل خانگی به فروشگاه‌ها، کسب مجوزهای بهداشتی است
هدف این رویداد این است که کسبوکارها موادغذایی حاشیه‌شهر را به‌سمتی هدایت کند تا محصولاتشان با کسب مجوزهای غذایی عرضه شود.
بیشتر فعالان تولید موادغذایی در بخش خانگی دغدغه فروش کم و بی‌اعتمادی خریدار را دارند. تنها راه رفع این دغدغه، ورود آن‌ها به فروشگاه‌ها و بازارچه‌های شهرداری و دریافت مجوزهای بهداشت و سیب سلامت از سازمان دارویی زیر مجموعه علوم پزشکی است.
با وجود اینکه مردم حاشیه‌شهر محصولی مرغوب و ارگانیک تولید می‌کنند، به‌دلیل نداشتن آرم و مجوز بهداشت، محصولاتشان به فروش نمی‌رسد. آن‌ها با دریافت مجوز می‌توانند با محصولات دیگر رقابت کنند. این رویداد در تلاش است که درگاه‌های فروش مشاغل خانگی فعال در تولید موادغذایی را گسترش دهد.
در این رویداد که معاونان سازمان بهداشت و داروی علوم‌پزشکی و سازمان بازآفرینی به‌عنوان متولی امر حضور دارند، چگونگی تسهیل مسیر دریافت مجوز کسبوکارها در حوزه موادغذایی در حاشیه‌شهر بررسی می‌شود.
نگاه مانع‌زدایی برای توسعه مشاغل خانگی در حاشیه‌شهر
محمد مدرسی، معاون توانمندسازی و مشارکت‌های اجتماعی سازمان بازآفرینی شهرداری، در حاشیه این رویداد و نشستی که با معاون سازمان غذا و داروی علوم پزشکی مشهد و سلیمی، عضو شورای اسلامی شهر مشهد، برگزار شد، گفت: توسعه کسب‌وکارهای خانگی در حاشیه‌شهر دغدغه اصلی ما در این مناطق است. عمدتا چون مشاغل خانگی فعالیت‌های خرد خانگی محسوب می‌شوند، خانم‌های حاشیه‌شهر بیشتر به این حوزه وارد می‌شوند که بیشترشان هم تولید موادغذایی است.
وی با بیان اینکه ما باید در حاشیه‌شهر به کسب‌وکارهای خانگی نگاه مانع‌زدایی داشته باشیم، گفت: سازمان بازآفرینی هم در تلاش است که این فضای کسب‌وکار را گسترش دهد. مسلما برای توسعه مشاغل خانگی در این مناطق، دریافت مجوز امر مهمی است که با نگاه تسهیلگری شریط برای سوق‌دادن این افراد برای دریافت مجوزهای بهداشت فراهم شود.
به‌گفته مدرسی، چون در کسب‌وکارهای خانگی عمدتا خانم‌ها فعال‌اند، معمولا مسائل بهداشتی رعایت می‌شود، اما برای اینکه بازارشان را گسترش دهند، حتما باید مجوزهای بهداشتی را دریافت کنند و ما هم باید این افراد را برای دریافت مجوزها تشویق کنیم. اما واقعیت این است که علوم پزشکی باید فرایند دریافت مجوز بهداشت برای این افراد را آسان کند.
مراحل دریافت مجوز برای محصولات خانگی چیست؟
به‌گفته این مقام مسئول در سازمان غذا و داروی علوم پزشکی مشهد، مراحل دریافت مجوز این‌گونه است که فرد بعد از مراجعه به سایت اداره کار به‌نشانی mkh.mcls.gov.ir برای ایجاد مشاغل خانگی درخواست کد رهگیری می‌کند. بعد از دریافت کد رهگیری، فرد به جهاد کشاورزی مراجعه می‌کند. جهاد کشاورزی بعد از بررسی‌های لازم معرفی‌نامه را برای شخص صادر می‌کند تا فرد به سازمان غذا و داروی علوم پزشکی مشهد واقع در انتهای بولوار شهید فکوری، حدفاصل میدان شهید جوان و میدان شهید آل‌شهیدی، شهرک دانش سلامت، معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد مراجعه می‌کند. اولین اقدام کارشناسان سازمان غذا و دارو، بازرسی محل و آشپزخانه محل مسکونی است که اگر شرایط بهداشتی و الزامات تأییدشده را داشته باشد، قبول می‌شود.
درخواست‌کننده مشاغل خانگی باید مدارکی مثل دوره‌های آموزشی و کارت بهداشت، سند مالکیت خانه یا اجاره‌نامه محل سکونت را داشته باشد.
ایجاد بازارچه‌ای دائمی برای فروش محصولات مشاغل خانگی
این مقام مسئول در سازمان بازآفرینی شهرداری مشهد گفت: این بستر فراهم است که با ایجاد بازارچه‌های دائمی فضا برای فروش محصولات فراهم شود. اما این امر نیازمند همکاری بین دستگاهی است تا شرایط برای اخذ مجوزها، زمینه فروش محصولات را فراهم کند تا این مشاغل در حاشیه‌شهر رشد کنند.
سلامت غذایی مردم خط قرمز ماست
دکتر علی‌اصغر اسماعیل‌زاده، مدیر نظارت بر مواد غذایی و بهداشتی معاونت غذا ودارودانشگاه علوم پزشکی مشهد، با بیان اینکه خط قرمز ما تولید محصولات غذایی باکیفیت است، گفت: سازمان غذا و دارو به‌عنوان متولی در امر صدور مجوزهای موادغذایی کیفیت و بهداشت محصول غذایی برایش مهم است، حال فرق نمی‌کند این محصول در کارخانه یا کارگاه یا در قالب یک کسب‌وکار خانگی تولید شود.
وی با اشاره به جایگاه خراسان‌رضوی بعد از تهران در تولید موادغذایی در کشور اظهار کرد: ما بیش از ۱۱۰۰واحد تولیدی مجو‌زدار زیرپوشش علوم پزشکی مشهد داریم که بیش از ۹۰۰۰محصول تولید می‌کنند. همچنین حدود ۳۰۹کارگاه زیرپوشش علوم پزشکی در قالب فراوری و بسته‌بندی موادغذایی کار می‌کنند که در محصولاتی مثل نبات، زرشک و زعفران بسیار فعال هستند.
وی درباره فعالیت مشاغل خانگی گفت: از سال۱۳۹۹ مجلس و دولت نگاه ویژه‌ای به مشاغل خانگی داشته و دارند که باعث بازنگری قانون نحوه فعالیت مشاغل خانگی شده است و فرایند راه‌اندازی کسب‌وکارهای خانگی را تسهیل می‌کند.
سهم صفر درصدی مشاغل خانگی حاشیه‌شهر از کسب مجوزها
دکتر اسماعیل‌زاده گفت: متولی راه‌اندازی مشاغل خانگی، وزارت کار، جهاد کشاورزی و سازمان غذا و دارو هستند. از سال۱۳۹۹ که در فرایند راه‌اندازی مشاغل خانگی بازنگری و روندش آسان شد تا کنون ۱۲۰کسب‌وکار درخواست مجوز داده‌اند و ۵۰مجوز مشاغل خانگی در مشهد صادر شده است که غالبا فعالیت آن‌ها در واحدهای مسکونی بوده است.
وی گفت: اما نکته مهم در این کسبوکارها این است که بیشتر آن‌هایی که مجوز گرفته‌اند، افراد برخوردار جامعه هستند و مشاغل حاشیه‌شهر دراین‌میان بی‌نصیب بوده‌اند.
این مقام مسئول تصریح کرد: ما در کشور مشکل تولید نداریم. در بحث مشاغل خانگی بیشتر محصولاتی باید مدنظر باشند که نیازی به فراوری گسترده و مواد اولیه متنوع نداشته باشند. این در قانون دیده شده است و عرضه این محصولات بومی باید در همان منطقه شهری باشد.
محصولاتی که به فراوری گسترده و مواد اولیه زیادی نیاز نداشته باشد. ما در کشور مشکل تولید نداریم، مسئله ما بازاریابی و مصرف‌کننده جدید است که تمایل داشته باشد ملزوماتش را از این کسبوکارها تأمین کند.
شهرداری مکلف است برای توسعه مشاغل در حاشیه‌شهر بازارچه ایجاد کند
محمد مدرسی، معاون توانمندسازی و مشارکت‌های اجتماعی سازمان بازآفرینی شهرداری در ادامه این نشست با اشاره به نقش شهرداری در ایجاد فضایی برای عرضه محصولات مشاغل خانگی و معرفی آن به مردم گفت: خوش‌حالیم که علوم پزشکی هم در کنار مجموعه شهرداری برای آسان‌سازی و گسترش مشاغل خانگی در حاشیه‌شهر دغدغه دارد. خوشبختانه بسترهای ایجاد بازارچه‌ها چه از سوی سازمان میادین و چه سایر مجموعه‌های زیرنظر شهرداری فراهم است.
کمک‌های مردمی در حاشیه‌شهر به فرهنگ کار آسیب زده است
معاون توانمندسازی و مشارکت‌های اجتماعی سازمان بازآفرینی شهرداری در بخشی دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به هدفمندکردن کمک‌های مردمی به‌سمت گسترش مشاغل خانگی در حاشیه‌شهر افزود: بخش زیادی از کمک‌های مردمی به محلات کم‌برخوردار می‌رسد که حرکت بسیار خوبی است، اما متأسفانه همین امر باعث شده است که فرهنگ کار آسیب ببیند. اگر این ظرفیت‌های مردمی را به این سمت هدایت کنیم که حمایت‌ها به تولید و بازاریابی برسد، حرکت بسیار خوبی خواهد شد.
ظرفیت‌های شهرداری برای گسترش مشاغل خانگی در حاشیه‌شهر بسیج شوند
فاطمه سلیمی، عضو شورای اسلامی شهر مشهد، خطاب به رئیس سازمان بازآفرینی گفت: در بحث مشاغل خانگی تولید و شرایط برای عرضه این محصولات مهم است. شهرداری مشهد برای عرضه محصولات مشاغل خانگی در حاشیه‌شهر بسترهای فراوانی دارد. شورای اجتماعی محلات، فرهنگ‌سراها، دفترهای تسهیلگری و حتی دفترهای پیشخوان شهرداری‌های مناطق و فروشگاه‌های وابسته به شهرداری، بسترهایی هستند که می‌توان از آن‌ها در این زمینه استفاده کرد.
وی گفت: آسان‌سازی فرایند دریافت مجوز برای افرادی که در حاشیه‌شهر مشاغل خانگی ایجاد می‌کنند، نسبت به عموم جامعه باید بیشتر باشد و اگر کارآفرینی از حاشیه‌شهر برای دریافت مجوز به ارگان‌هایی مثل جهاد کشاورزی و سازمان دارو مراجعه می‌کند، باید روند دریافت مجوز برایش زیر سایه ضوابط آسان‌تر باشد.
به‌گفته سلیمی، ایجاد اشتغال تنها راهکار نجات قشر ضعیف و آسیب‌پذیر جامعه است و شهرداری باید این چرخه بین دستگاهی را تسهیل کند. نیاز است اصلاحاتی در قانون ایجاد شود که مشاغل خانگی برای جامعه هدف و کم‌برخوردار تعریف شود.
