«اسمش را می‌خوانند و از صف جدا می‌شود و وارد شعبه می‌شود. چنددقیقه‌ای منتظرش می‌مانم از شعبه بیرون بیاید. از او می‌پرسم؛ پول گرفتی؟ سرش را تکان می‌دهد و می‌گوید: “آره پول گرفتم ولی هم ۱۰ درصد اصل پولم را نگه داشتند و هم‌سودهای مازاد را از پولم کسر کردند…”
از او می‌پرسم: چرا راضی شدی این‌گونه سپرده‌ات را تعیین تکلیف کنند؟می‌گوید: “می ترسم همین هم به دستم نرسد.وقتی خود بانک مرکزی و قوه قضاییه مجوز می‌دهند که سود ما را ندهند فردا هم مجوز می‌دهند همه پول ما را ندهند.دیگر هیچ اعتمادی نه به قوه قضاییه و نه به بانک‌ها ندارم.
این حرف های یکی از بی شمار سپرده گذارانی است که مقابل شعبه های کاسپین صف بسته اند.یکی از کارکنان شعبه به آنها می‌گوید: “تا چند دقیقه دیگر از خزانه پول می‌آورند و هرکسی که زیر ۲۰ میلیون تومان در فرشتگان حساب دارد می‌تواند امروز پولش را بگیرد. یکی البته میان آن ها نام نویسی می کند تا بی نوبتی نشود. عده ای هم البته جلوی استانداری تجمع کرده اند .کسانی که یا حاضر نیستند وجوه خود را با کسر سود دریافت کنند یا عمدتا کسانی هستند که سپرده هایی بیش از ۲۰ میلیون تومان در کاسپین دارند و مشمول دوره اول و دوم تعیین تکلیف حساب ها نمی شوند .
حمل پول با خودروی شخصی…
همچنان جلوی شعبه ایستاده ایم. بعد از گذشت حدود دو ساعت یک خودروی سواری شخصی جلوی شعبه توقف می‌کند و چند نفر یک کیسه بزرگ پول را داخل شعبه می‌برند؛ صف مرتب تر می‌شود یکی از این سپرده‌گذاران می‌گوید: به مرگ تهدیدمان کردند که به تب راضی شویم.۲۰ روز پیش می‌خواستیم به خاطر این که سودهایمان را کم کرده‌اند این جا را آتش بزنیم ولی امروز سرمان را پایین انداخته‌ایم و توی صف ایستاده‌ایم که با منت همین پولی را که حق ماست و آن را به‌ناحق کم کرده‌اند به ما بدهند!
لیدرها و تقابل ۹۰درصدی‌ها با ۱۰ درصدی‌ها
در این میان یکی از سپرده‌گذاران که به ادعای خودش یک میلیارد تومان سپرده در فرشتگان دارد به آنها می‌گوید:اشتباه نکنید نروید پول بگیرید، مجلس می‌خواهد بانک مرکزی را به چالش بکشد تا کار درست شود .اگر امضا کردید دیگر هیچ پول دیگری به شما تعلق نمی‌گیرد.بیایید برویم جلوی استانداری تجمع کنیم تا مجبور شوند همه پولمان را بدهند، گول نخورید نروید امضا کنید.یکی دیگر از سپرده‌گذاران می‌گوید: این آقا همیشه مردم را تشویق می‌کند که تجمع کنند چون فعلا به سپرده میلیاردی اش نیازی ندارد ولی امثال من که به خاطر بدهی و هزار مشکل دیگر به چند میلیون پولمان نیاز داریم حتی به همین مقدار کم راضی هستیم، چون هیچ امیدی نداریم که سود سپرده‌هایمان برگردد.
روی دیگر ماجرا…
عده‌ای از سپرده‌گذاران جلوی استانداری تجمع کرده‌اند و شعار می‌دهند یکی از آنها می‌گوید: من ۳۰ میلیون سپرده در فرشتگان داشتم که تمام دارایی‌ام بود به امید این که بتوانم با دریافت سودش کاری شروع کنم و به زندگی‌ام سر و سامان بدهم. اگر بخواهند سود سپرده‌ام را کسر کنند و ۱۰ درصد دیگر را هم ندهند، چیزی از سپرده‌ام نمی‌ماند.ما امیدواریم که مجلس بتواند حق ما را از بانک مرکزی بگیرد و به ما برگرداند…
یکی دیگر از سپرده‌گذاران می‌گوید: کار ما را آن‌هایی که می‌روند و پولشان را می‌گیرند و اجازه می‌دهند روز روشن کلاه سر آنها برود خراب کرده‌اند.ما با فرشتگان قرارداد داریم، ما سند داریم چرا باید از حق خودمان بگذریم؟ چرا باید بانک مرکزی و قوه قضاییه اجازه دهند فرشتگان سر مردم را کلاه بگذارد و تمام سود سپرده‌های ما را کاسپین ببرد؟
تسویه حساب علی الحساب است
با وجود این اظهارات اما دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس درباره تعیین تکلیف سپرده سپرده گذاران تعاونی منحل شده فرشتگان توسط موسسه اعتباری کاسپین به خراسان رضوی می گوید: همان طور که بانک مرکزی نیز اعلام کرد این تعیین تکلیف به صورت علی الحساب است و تسویه حساب نهایی بعد از تعیین تکلیف نهایی دارایی های تعاونی های منحل شده با سهامداران آن ها انجام خواهد شد.حسن حسینی شاهرودی می افزاید: بعد از مشخص شدن نهایی حساب تعاونی های منحل شده و برآورد میزان دارایی آنها درصورتی که دارایی تعاونی ها پاسخ گوی باقی مانده بدهی به سپرده گذاران بود آن را خواهند پرداخت و در صورتی که با کسری مواجه شوند از طریق دارایی های سهامداران آن را تامین می کنند.وی می افزاید : در جلسه کمیسیون اقتصادی با بانک مرکزی، رئیس بانک مرکزی به صورت مکتوب به کمیسیون اعلام کرد که برای این مرحله تعیین تکلیف به این نتیجه رسیدند که مبلغی را به حساب سپرده گذاران واریز کنند که این میزان به اذعان بانک مرکزی به صورت علی الحساب است.
راه اعتراض و شکایت سپرده گذاران باز می ماند
وی با تاکید بر این که قطعا موسسه نمی تواند از آن ها نامه یا رسیدی بگیرد که حق و حقوق شان پایمال شود، می افزاید : پیشنهاد ما به سپرده گذاران این است که آن چه پرداخت می شود دریافت کنند چون حق شکایت همچنان وجود دارد وراه اعتراض باز است. تعاونی فرشتگان مانند بازاری ورشکسته است لذا کل اموال این تعاونی و سهامداران آن شناسایی و سپس میزان بدهی این تعاونی مشخص می شود .پس از مشخص شدن میزان دارایی این تعاونی و میزان بدهی آن و تسویه حساب کامل بدهی ها بقیه دارایی ها به سهامداران این تعاونی بازگردانده می شود که البته این فرایند زمان بر واین تسویه حساب ها علی الحساب است.وی تاکید می کند: این عدد و رقم هایی که بانک مرکزی به حساب سپرده گذاران واریز می کند فقط برای ایجاد آرامش آن ها بوده و قطعا علی الحساب است.
احتمال ورود یک بانک عامل برای تضمین سپرده ها و تامین خط اعتباری
وی ادامه می دهد :در جلسه‌ای که با بانک مرکزی داشتیم تکالیفی برای این بانک مشخص و بنا شد آن را انجام دهد. بنا شد بانک مرکزی از دولت خط اعتباری ویژه ای را برای تسویه بدهی‌ها بگیرد یا بانک عاملی را برای تعهد سپرده سپرده‌گذاران تعیین کند که یا آنها را بپردازند یا سپرده ها را در حساب سودآور خود نگهداری کند.درصورتی‌که بانک مرکزی به تکالیف محول شده عمل نکند پرونده را به قوه قضاییه ارجاع خواهیم داد.وی درباره نحوه تعیین تکلیف سود سپرده‌ها نیز می گوید: بانک مرکزی ادله قانونی دارد که سودهای کسر شده، سودهایی بوده که نباید پرداخت می شد؛ یعنی بعد از منحل شدن تعاونی در شهریور ۹۴ سودی به سپرده‌ها تعلق نمی‌گیرد. موسسه اعتباری کاسپین وقتی مجوز فعالیت گرفت بنا بود تعاونی‌های منحل شده را تسویه کند و نباید برای سپرده‌ها سود تعیین می‌کرد.بااین حال مجلس و کمیسیون اقتصادی در این زمینه از توضیحات و ادله بانک مرکزی قانع نشده و پرونده در مجلس و کمیسیون مربوط همچنان مفتوح است.اگرچه برخی ادله بانک مرکزی مانند تاریخ منحل شدن تعاونی‌ها قانع‌کننده بود ولی سایر ادله پس‌ازاین که بانک مرکزی به تکالیف محول شده عمل کرد بررسی خواهد شد.وی درباره ادعای بانک مرکزی درباره هماهنگی صورت گرفته با قوه قضاییه برای کاهش سودها نیز می افزاید: بانک مرکزی هنوز هیچ پاسخی در این زمینه به مجلس ارائه نکرده است.بانک مرکزی که ادعا می کند با هماهنگی قوه قضاییه اقدام به کاهش سود کرده است باید مستنداتی را به مجلس ارائه دهد که مشخص شود قوه قضاییه بر چه اساسی چنین تصمیمی گرفته است.
ابهامات موجود
وی با بیان این که تعیین تکلیف شش تعاونی صورت گرفته و موسسه هفتم نیز در دست انجام است، می افزاید: این اقدامات قابل‌تقدیر است اما درباره تعاونی فرشتگان این که بانک مرکزی تصمیم گرفته سود بعد از منحل شدن این تعاونی را نپردازد و سود قبل از منحل شدن این تعاونی را به ۷درصد کاهش دهد یک تصمیم قطعی و دایمی نیست و با توجه به موجودی حساب و تقویم اموال تعاونی فرشتگان اتفاق افتاده است.وی همچنین به برخی ابهامات باقی مانده در پرونده فرشتگان اشاره می کند و می گوید: باید مشخص شود بعد از انحلال تعاونی‌ها آیا به سپرده‌گذاران اطلاع‌رسانی‌های لازم صورت گرفته است یا خیر؟ این که موسسه اعتباری کاسپین بعد از تأسیس بر چه اساسی سپرده‌های مردم را جمع‌آوری کرده و قول سود به آنها داده ولی هیچ سودی پرداخت نکرده است،مسائل مبهمی است که امیدواریم در روزها و جلسات آینده مشخص شود.
حذف اصل سپرده‌های مردم مبهم و خارج از برنامه‌های آن مرجع است
در خور ذکر است با این که بانک مرکزی مدعی است اقدامات درباره تعیین تکلیف سپرده گذاران کاسپین با هماهنگی دستگاه قضایی صورت می گیرد، خبرگزاری مهر روز گذشته متن نامه ای را منتشر کرد که رضا صمدی، بازپرس شعبه سوم دادسرای رسیدگی به جرایم پولی و بانکی ناحیه ۳۶ تهران به معاون نظارت بانک مرکزی نوشته است. دراین نامه خطاب به حیدری آمده است :«در خصوص اطلاعیه آن مرجع محترم برای ساماندهی سپرده‌گذاران شرکت تعاونی اعتباری منحله فرشتگان با عنایت به لوایح متعددی که از سوی سپرده‌گذاران به شعبه ارائه شده اعلام گردیده شعبات تعیین شده از سوی آن مرجع در پرداخت‌ها، مبادرت به حذف قسمتی از اصل سپرده می‌نمایند که حذف اصل سپرده‌های مردم مبهم و خارج از برنامه‌های آن مرجع است؛ لذا اقتضا دارد سریعا موضوع بررسی و نتیجه به این شعبه اعلام شود و چنان چه وجوهی از اصل سپرده به سپرده‌گذاران پرداخت می‌شود، مبلغ باقی مانده در دفترچه منعکس گردد تا فرایند ساماندهی به صورت شفاف اجرایی شود.»همچنین در خور یاد آوری است آن طور که عباس کمره‌ای، مدیرکل نظارت بر بانک ها و موسسات اعتباری بانک مرکزی به ایسنا اعلام کرده تا امروز( دوشنبه) یک روز مانده به پایان مهلت مرحله دوم، در مجموع مبلغی حدود۲۶ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان به سپرده‌گذاران فرشتگان پرداخت شده است.
