“مالیات بر ارزش افزوده” تیغ دولبه صنعت طلا؛ رکود فروش طلا در مشهد
این روزها اگر به طلافروشیهای مشهد سر بزنید، طلافروش و خریدار هر دو از مسئلهای به نام مالیات بر ارزش افزوده گلایه دارند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس، رکود و تورم موجود در جامعه و بالطبع پائین آمدن قدرت خرید در بعضی صنوف بیشتر به چشم میآید. صنف طلا و جواهر شاید از آن دسته از صنوفی باشد که این امر در آن به خوبی قابل مشاهده است. ویترینهای مغازههای طلافروشی که روزگاری باید برای تماشایش منتظر میماندی این روزها خلوت و مهمان خریدارانی است که شاید آنها هم از سر اجبار انجام خرید عروسی یا هدیه راهی طلافروشی شدهاند.
سری به بازار طلافروشی در چهارراه خسروی و بورس طلافروشیهای آزادشهر زدهایم و با خریداران و مشتریان به گفتوگو پرداخته این که در ادامه میخوانید.
خرید طلا سخت شده است
در نخستین مواجهه با دختر خانمی و مادرش که برای خرید حلقه نامزدی مشغول تماشای ویترین مغازهها هستند به گفتوگو مینشینیم. وی از تکراریبودن مدلها و طرحها گلایه دارد: ۳۰ درصد ویترین مغازهها تکراری است و این خرید را سخت میکند مخصوصاٌ که وقتی داخل میروی هر فروشندهای معتقد است جنس او کیفیت بیشتری است و طلافروشی مجاور به خوبی آن یکی نیست.
مادر وی نیز اعتقاد دارد: خرید طلا به اندازه کافی گران و کمرشکن هست وای به وقتی که ارزش افزوده را هم به آن اضافه کنی که واقعاٌ خرید سخت میشود. آدم مجبور میشود از وزن طلا کم کند تا قدرت خرید پیدا کند. قدیمها که طلای سفید و برلیان و جواهر نبود خرید طلا آسانتر بود. با این تنوع هم خرید سخت است و هم اطمینان.
گرایش به بدلیجات
محمدزاده که به گفته خودش ۲۰ سال فعال این صنف است میگوید: با ورود بدلیجات با کیفیت بالا و قیمت ارزان و نیز افزایش قیمت طلا و تورم دیگر اکثر خانمها به ویژه جوانترها به سمت بدلیجات گرایش پیدا کردهاند. مشتریهای ما بیشتر خانمهای سالخورده و یا عروس دامادها هستند. شرایط بازار شاید به نسبت شش ماه قبل خیلی بهتر شده باشد ولی باز هم رونق ندارد به ویژه که مجبوریم برای خرید مشتری مبلغ ارزش افزوده را خیلی وقتها تخفیف بدهیم. مشتریها باور ندارند این مبلغ توی جیب ما نمیرود.
به سراغ مغازه تعمیرکاری طلا در انتهای یک پاساژ رفتیم. محمدجواد به گفته خودش ۱۰ سال پیش به واسطه یکی از آشنایان پایش به کارگاه ساخت طلا وارد باز میشود و بعد از فراگیری برای خودش کارگاه کوچکی فراهم کرده و مشغول شده است. او حالا کارگاه را تعطیل کرده و حتی دو کارگرش را هم اخراج کرده است.
وامی که محقق نشد
مرتضی میگوید: از دو سال قبل تا حالا روز به روز بازار راکد شد. دیگر کمتر طلافروشها سفارش کار میدانند، یا به سمت واردات جواهرات و کارهای ماشینی رفته بودند و یا به خاطر بحث ارزش افزوده به سمت خرید فروش طلای مستعمل رفته بودند. اتحادیه قول وام داده بود که آن هم بعد کلی دوندگی نشد. نهایت تعطیلی بهترین راه بود. حالا در کارگاه تعمیرات یکی از دوستانم مشغول هستم.
معضلی به نام قاچاق طلا
در گفتوگو با یک طلافروش نیز وی ضمن اشاره به دلایل رکود بازار یکی از عوامل اصلی را قاچاق طلا و جواهر به کشور میداند و ابراز میکند: برخی همکاران ما به خاطر سود بیشتر یا فرار از مالیات اقدام به خرید طلای قاچاق میکنند که خوب متاسفانه این مسئله به صنف ما یعنی در مرحله اول ما و بعدتر اثراتش گریبانگیر خودشان نیز خواهد شد.
محمد ابراهیم افشاری، دبیر کمیسیون برنامهریزی هماهنگی و نظارت بر مبارزه در زمینه قاچاق طلا در استان خراسانرضوی میگوید: رقم قاچاق مصنوعات طلا در کل کشور ما بیش از یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون ریال در سال ۹۵ بوده که با توجه به سهم ۱۰ درصدی استان خراسان رضوی این بازار همه را وسوسه میکند.
افشاری درباره بحث نظارت و جلوگیری و بازرسی معتقد است: با توجه به پیگیریها، اطلاعرسانیها و نظارت اتحادیه و ما میزان ۴۰ تا ۵۰ درصدی طلا جواهر خارجی ویترین طلافروشها به ۵ درصد کاهش یافته و این اتفاق سبب جلوگیری از تعطیلی بسیاری از کارگاهها و رونق دوباره صنف شد.
معضل ارزش افزوده
مسعود مرصعی رئیس کمیسیون تخصصی جواهر اتحادیه طلا و جواهر مشهد در زمینه مشکلات این صنف معتقد است یکی از مهمترین مسائل صنف ما بحث مالیات بر ارزش افزوده است. همه اینها در حالی است که این صنعت میتواند ارزش افزوده قابل توجهی برای کشور داشته باشد که متاسفانه اهرمهای بازدارنده این چنین مانع مطرحشدن صنعت ما در جهان میشود.
وی معتقد است در کشور ما بخش خصوصی در ایدهآلترین شرایط سهمی ۲۰ تا ۲۵ درصد از درآمدهای اقتصادی را برعهده دارد و بیشترین درآمدها در اختیار بخش دولتی است. پس اگر دولت بخواهد هزینههای خود را از راه دروازه مالیاتی از ۲۰ درصد بخش خصوصی تامین کند، این بخش به مرور نابود خواهد شد. هرچند بحث مالیات بر ارزش افزوده تیغ دولبه است و اگر به اندازه و عادلانه دریافت نشود دقیقا نتیجه عکس خواهد داد.
در گفتوگو با اکثر کارشناسان و کبسه آنها معتقدند نباید از اصل طلا مالیات گرفت چون طلا کالای مصرفی نیست و به عنوان سرمایه و قابل بازیافت است. پس برای هر بار معاوضه از کل فروش، مالیات بر ارزش افزوده کاسته شود به اجحاف در حق مصرفکننده و طلافروش منتهی میشود.
هرچند از آنجا که تفکیک اصل طلا و اجرت آن امکان پذیر نیست اختلافات این چنین به وجود آمده است. لایحهای به مجلس شورای اسلامی تقدیم شده که برای طلا مالیات به جای ۹ درصد، سه درصد از مصرف کننده اخذ شود که در حال رسیدگی است تا بلکه کمکی به ترغیب مردم در جهت خرید و رونق این صنف باشد.