در کنار بحران فزاینده منابع آبی که سال ها گریبان گیر منطقه خراسان بزرگ بوده، همواره یکی از مهم ترین چالش های فراروی صنعت آب، عدم توازن در دخل و خرج حاصل از تولید و فروش این مایع حیاتی و از آن مهم تر محدودیت های شدید اعتباری در حوزه زیرساخت های آبفاست.
مشکلی که حالا در شکلی نو خودنمایی می کند و باعث زمین گیر شدن بسیاری از پروژه ها و طرح های استراتژیک این صنعت می شود؛ مبحثی که به گفته مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی نیز یک تهدید جدی و البته خطرناک برای آینده منطقه مطرح است.
تولید1200 تومان؛ فروش 400 تومان
به گزارش خبرنگار شهرآرا، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی در همین راستا در نشستی خبری که به بهانه آغاز هفته صرفه جویی در مصرف آب برگزار شد با اشاره به وضعیت وخیم این استان در زمینه موجودی آب گفت: در حال حاضر قیمت تولید آب در این استان بیش از یک هزار و 200 تومان و فروش آن یک سوم قیمت تولید یعنی حدود 400 تومان است و این در حالی است که شاهد کمترین کمک از سوی دولت در این زمینه هستیم.
حسین اسماعیلیان متوسط میزان بارندگی در دوره بلند مدت استان را 224 میلی متر برشمرد و ادامه داد: با این حال این میزان در میانگین بلند مدت کشوری بیش از 250 میلی متر است.
وی افزود: به دلیل اقلیم خاص استان خراسان رضوی، تقریبا بیشتر مصرف بخش کشاورزی، شرب، صنعت و خدمات از طریق سفره های آب زیرزمینی تامین می شود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی با بیان این که اکثر مصرف آب استان از طریق چاه ها، قنوات و سفره های زیرسطحی استحصال می شود، ابرازتاسف کرد: با این حال این رقم در سطح کشور حدود 55 درصد است.
تمام دشت های استان در حالت بحرانی است
وی با اشاره به ممنوعه و ممنوعه بحرانی بودن 34 دشت از 37 دشت تقسیم بندی شده خراسان رضوی، اعلام کرد: 3 دشت دیگر نیز به نوعی ظرفیت خاصی در حوزه آب های زیرزمینی ندارند و عملا می توان گفت وضعیت تمامی دشت های استان بحرانی است.
بیلان منفی یک میلیارد متر مکعبی
اسماعیلیان بیلان منفی آب در خراسان رضوی را بیش از یک میلیارد و 100 میلیون متر مکعب دانست و ابرازداشت: میزان برداشت عرفی آب از سفره های آب زیرزمینی باید 40 درصد و در موارد ضروری 60 درصد باشد که متاسفانه این رقم در استان ما 140 درصد است.
وی با بیان این که میزان برداشت آب از این سفره ها در خراسان رضوی 40 درصد بیش از میزان ورودی آب به این ذخایر طبیعی است، متذکرشد: در حال حاضر این استان بیشترین سهم را در کسری مخازن آب زیرزمینی در کشور دارد.
به گفته مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی به لحاظ مصرف آب، 88 تا 89 درصد آب تولیدی استان در بخش کشاورزی، هشت درصد در بخش شرب و 3 تا 4 درصد نیز در بخش صنعت و خدمات استفاده می شود.
نگران تامین آب 30 شهر استانیم
وی اظهارداشت: با این که سهم استفاده بخش شرب از آب استحصالی بسیار کمتر از بخش کشاورزی است، اما دغدغه اصلی در این حوزه است و باید بگوییم که از شرایط تامین آب در 30 شهر استان نگران هستیم.
اسماعیلیان اضافه کرد: به معنای دیگر در صورت عدم صرفه جویی از سوی مردم و همچنین اگر نتوانیم اقدامات لازم را برای افزایش ظرفیت تامین آب که حدود 855 لیتر بر ثانیه است، انجام دهیم در این زمینه با مشکلات زیادی مواجه خواهیم شد.
حفر 34 حلقه چاه جدید
وی از اجرا و پیاده سازی 34 حلقه چاه جدید در شهرهای استان خبر داد و بیان داشت: با اجرای این پروژه ها بخشی از مشکلات فراروی بخش آب در برخی از نقاط استان مرتفع می شود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی تاکید کرد: اگر شاهد یک صرفه جویی حدود 15 درصد در مصرف آب باشیم، شهرهای استان با مشکل کمبود آب در تابستان امسال مواجه نخواهند شد.
وی یادآورشد: با وجود کمبود اعتبارات هم اینک 120 پروژه فعال در بخش تامین، اصلاح، توسعه شبکه و ساخت مخزن آب ذخیره خراسان رضوی برای تامین کسری آب و به منظور گذر از بحران در دست اجرا است.
اسماعیلیان ادامه داد: همچنین 29 درصد از آب تولیدی روزانه در خراسان رضوی «آب به حساب نیامده» محسوب می شود که درآمدی برای شرکت آبفا ندارد و 60 درصد آب به حساب نیامده نیز بر اثر فرسودگی شبکه های توزیع از دسترس خارج می شود.
وی طول شبکه توزیع آب را در خراسان رضوی پنج هزار کیلومتر اعلام و بیان کرد: شبکه های توزیع آب در این استان قدمت بالایی دارند و حدود 40 درصد آن فرسوده است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی ادامه داد: هر سال باید چهار درصد شبکه توزیع آب بازسازی شود که نیازمند 790 میلیارد ریال اعتبار است اما سالانه فقط 10 درصد این مبلغ برای بازسازی شبکه های آب تخصیص می یابد.
پیگیری انتقال آب از خارج استان
وی در واکنش به سوالی در خصوص بحث هایی که درباره انتقال آب از دریای عمان به استان می شود، خاطرنشان کرد: با توجه به شرایط بحرانی تامین آب در برخی از نقاط استان، موضوع انتقال آب از خارج استان جدی است.
اسماعیلیان گفت: در حال حاضر در سطح پروژه های ملی- استانی، 11 پروژه با رقمی بالغ بر یک هزار میلیارد تومان و در سطح استانی، 110 پروژه با اعتباری بیش از یک هزار و 200 میلیارد تومان در حوزه آب و فاصلاب وجود دارد.
